سرطان پوست
مددجوی عزيز: مطالب آموزشی پيش رو، حاوی نکات مراقبتی برای بيماری شماست. اميدواريم با مطالعه آن آگاهی شما افزايش يافته و در روند بهبوديتان موثر باشد.
سرطان پوست چیست؟
سرطان پوست بيماری است که سلول‌های سرطانی (بدخيم)، در لايه‌های بيرونی پوست به وجود می‌آيد. پوست بدن شما را در مقابل گرما، نور، عفونت و جراحت محفوظ نگه می‌دارد. سرطان پوست نخستين سرطان شايع بين زنان و مردان کشور به شمار می‌رود.
ملانوم بيماری است مربوط به پوست که در آن سلول‌های سرطان (بد خيم) در سلول‌های رنگ‌دهنده پوست (ملانوسيت) يافت می‌شود. پوست از دو لايه اصلی تشکيل شده است. اپيدرم (لايه بالايی) و درميس (لايه داخلی). ملانوسيت‌ها در اپيدرم وجود دارند و حاوی ملانين می‌باشند که رنگ پوست راتعيين می‌کند. ملانوم گاهی اوقات به ملانوم جلدی ياملانوم بدخيم معروف است.
ملانوم نوع بدتری ازسرطان پوست در مقايسه با سرطان‌های معمولی پوست است؛ که با سرطان سلول پايه يا سرطان سلول‌های فلسی شروع می‌شوند. مانند همه سرطان‌ها، ملانوم در صورتی که در آغاز تشخيص داده شود بهتر درمان می‌شود. ملانوم می‌تواند به سرعت ازطريق دستگاه لنفاوی يا خون در تمام بخش‌های بدن پخش شود.
نشانه‌های هشداردهنده ملانوم
نشانه‌های هشداردهنده ملانوم عبارتند از :
تغيير در اندازه (بيش از 6 ميلی‌متر)، شکل يک خال (عدم قرينه بودن)، خونريزی از خال، احساس خارش، سفت شدن، متورم شدن در محل خال، همچنين می‌تواند به صورت خال جديد در بدن ايجاد شود. در مردان بيشتر در ناحيه تنه، سر يا گردن ايجاد می‌شود ولی در زنان بيشتر روی بازوها يا پاها رخ می‌دهد. همچنين رشد غير طبيعی زخم‌ها و خال‌های پوستی، زخم‌های طولانیمدت همراه با خونريزی، تغيير رنگ خال‌های پوستی و پوسته‌پوسته شدن پوست نيز از ديگر علائم سرطان است. اما خستگی می‌تواند خيلی زودتر از سرطان ايجاد شود.
تومورهای ملانوما اکثراً قهوه‌ای يا سياه هستند ولی در مواردی به رنگ صورتی، قرمز يا بنفش ظاهر می‌شود.
در صورتی که يک خال يا ناحيه رنگی، طبيعی به نظر نرسد، پزشک با برش ظريفی در پوست و نمونه‌برداری، وجود يا عدم سرطان را تشخيص خواهد داد.
عوامل محيطی زيانبار، پرتو درمانی و حتی ويژگی‌های وراثتی ممکن است در ابتلا به بيماری نقش داشته باشند.
چه افرادی بيشتر در معرض ابتلا به ملانوما هستند؟
- اگر تعداد خال‌های معمول بدن بيشر از 50 تا باشند.
- در افراد با پوست روشن و يا افراد دارای کک و مک
- افرادی که تحت درمان ملانوما قرار دارند، خطر بيشتری برای ابتلا به ملانومای ثانويه دارند.
- زمينه خانوادگی: اگر در خانواده شما سابقه ملانوم باشد خطر آن افزايش می‌يابد.
- افراد با سيتم ايمنی ضعيف (پيوند اعضاء، ايدز، سرطان و داروهای شيمی‌درمانی)
- افرادی که دچار آفتاب‌سوختگی شده‌اند (امکان دارد امسال دچار آفتاب‌سوختگی شده باشيد، اما در 20 سال آينده در معرض سرطان پوست قرار بگيريد)
70 % علت سرطان پوست و پيرپوستی‌ها در کشور نور خورشيد است.
پيشگيری از سرطان پوست
- استفاده از کرم‌های ضدآفتاب حتی اگر آفتاب نباشد. کرم‌های ضد آفتاب حداقل با SPF 15 و هر 2 ساعت بايد تکرار شود. بعد از شنا کردن و عرق کردن، کرم را مجدداً تکرار نماييد.
- استفاده از پوشش مناسب و عينک آفتابی بطوريکه صورت، گردن و گوش‌ها پوشيده شوند. (بين ساعات 10 صبح تا 4 عصر در نور آفتاب نباشيد)
- پرهيز از برنزه کردن پوست چه به صورت سولاريوم و چه به صورت حمام آفتاب
- محققان دريافته‌اند که کافئين موجود در قهوه، چای و شکلات و ورزش کردن، دو فاکتوری هستند که باعث کاهش خطر ابتلا به سرطان پوست می‌شوند و از اندازه تومورهای پوستی می‌کاهند و فعاليت سلول‌های سرطانی را کاهش می‌دهند.
- مصرف بی‌رويه رنگ مو منجر به سرطان پوست و مثانه می‌شود.
فهرست منابع
- up to date
تاریخ آخرین ویرایش: 12 شهریور 1402