سرطان تخمدان
مددجوی عزيز: مطالب آموزشی پيش رو، حاوی نکات مراقبتی برای بيماری شماست. اميدواريم با مطالعه آن آگاهی شما افزايش يافته و در روند بهبوديتان موثر باشد.
سرطان تخمدان چیست؟
سرطان تخمدان همان رشد غيرطبيعی خارج از کنترل سلول‌های موجود در يک يا هر دو تخمدان است. تخمدان‌ها دو غده کوچک، واقع در دو طرف رحم می‍‌باشند. آنها وظيفه توليد هورمون‌های جنسی زنانه و ذخيره و آزادسازی تخمک را به عهده دارند.
در صورت تشخيص به موقع سرطان تخمدان در مراحل اوليه، می‌توان از پيشرفت و پخش بيماری جلوگيری نموده و آن را درمان کرد.
علائم سرطان تخمدان چيست؟
علائم سرطان تخمدان شامل موارد زير است:
سرطان تخمدان در مراحل اوليه به ندرت دارای علائم می‌باشد. اين سرطان حتی در مراحل پيشرفته خود نيز علائم بسيار کمی ايجاد می‌کند که اين علائم اغلب با علائم يبوست يا سندرم روده تحريک‌پذير اشتباه گرفته می‌شوند.
- نفخ مکرر
- درد در شکم يا لگن
- مشکل غذا خوردن و يا احساس سيری سريع
- مشکلات ادراری مانند نياز فوری به ادرار کردن و ادرار بيشتر از حد معمول
- از دست دادن سريع وزن
- تغييرات در وضعيت عمومی مزاجی مانند يبوست
علل شايع و عوامل خطر
متخصصان دليل اصلی ابتلا به سرطان تخمدان را نمی‌دانند، اما بر اين باورند که تغييرات ژنتيکی نقش مهمی را در اين بيماری ايفا می‌کند، از اين رو اگر سابقه بيماری در خانواده داشته‌ايد، خطر ابتلا افزايش می‌يابد.
- يائسگی ديرهنگام
- شروع قاعدگی در سنين پايين
- چاقی
- ناباروری
- سن: اين سرطان در هر سنی می‌تواند رخ دهد، اما بيشتر در زنان 50 تا 60 ساله رخ می‌دهد.
- كسانی كه هرگز باردار نشده‌اند
- درمان‌های مرتبط با باروری و مصرف داروهای هورمونی
- مصرف دخانيات
- سندرم پلی‌کيستيک تخمدان
- دستگاه داخل رحمی يا آی.يو.دی
عوارض احتمالي
عدم درمان سرطان تخمدان می‌تواند باعث شود که سرطان در ساير اعضا گسترش يابد. همچنين عدم اقدام به موقع برای درمان می‌تواند منجر به ناباروری در زن شود.
تشخيص
تشخيص در ابتدا با معاينه لگن توسط پزشک صورت می‌گيرد، به اين صورت که ابتدا بخش خارجی اندام تناسلی با دقت بررسی می‌شود، سپس پزشک با دو انگشت خود از طريق مقعد، رحم و تخمدان‌های شما را با لمس کردن بررسی می‌کند. پزشک همچنين با وارد کردن يک دستگاه به داخل واژن، به مشاهده و تشخيص ناهنجاری‌های داخل واژن می‌پردازد.
تصويربرداری: گاهی اوقات ممکن است توده داخل يا روی تخمدان‌ها از طريق سونوگرافی يا سی.تی.اسکن شکم و لگن تشخيص داده شود. البته اغلب اين توده‌ها سرطانی نيستند. اندازه، شکل و ساختار تخمدان‌ها نيز از طريق اين تصويربرداری‌ها مشخص می‌شود.
آزمايش خون: آزمايش خون برای تشخيص وجود پروتئينی به نام سی-ای-125 بر سطح سلول‌های سرطانی تخمدان انجام می‌شود. ميزان زياد سی-ای-125 می‌تواند مصرف کننده سرطان تخمدان باشد. هر چند ميزان زياد آن می‌تواند بر اثر چرخه قاعدگی، آندومتريوز يا فيبروئيدهای رحمی باشد.
نمونه‌برداری: تنها راهی که پزشک را از وجود سرطان تخمدان مطمئن می‌کند، انجام نمونه‌برداری و آزمايش بافت نمونه برای مشاهده سلول‌های سرطانی است. اين نمونه‌گيری از طريق جراحی صورت می‌گيرد.
درمان
جراحی اصلی‌ترين روش درمان است. پزشک هرچه توده سرطانی در تخمدان مشاهده کند برمی‌دارد و اين می‌تواند به معنی برداشتن يک يا هر دو تخمدان، لوله‌های فالوپ، رحم، گره‌های لنفاوی و يک لايه چربی از شکم باشد که سرطان معمولا به آن گسترش پيدا می‌کند. همچنين جراح شما تا جايی که بتواند سلول‌های سرطانی را از شکم شما خارج می‌کند.
پس از جراحی از شيمی‌درمانی استفاده می‌شود. در طی اين فرايند داروی شيميايی به درون رگ‌های شما تزريق می‌شود تا سلول‌های سرطانی را از بين ببرد.
رژيم غذايی و تغذيه
- پس از ترخيص از بيمارستان به توصيه‌های پزشک خود در مورد شيوه‌های صحيح تغذيه عمل کنيد.
- از يک رژيم غذايی سالم پيروی کنيد. در صورتی که حس می‌کنيد اشتهای چندانی برای خوردن نداريد سعی کنيد به جای مصرف يک يا دو وعده غذايی سنگين، تعداد وعده‌های غذايی را افزايش داده و ميزان غذا در هر وعده را کم کنيد.
- مواد غذايی با پروتئين، کالری و ويتامين بالا را در رژيم غذايی خود بگنجانيد تا به اين ترتيب از کاهش انرژی و وزن خود پيشگيری کنيد.
- برای حفظ انرژی و قدرت خود سعی کنيد از کاهش وزن پيشگيری کنيد.
- وعده‌های غذايی اصلی خود را زودتر بخوريد.
مراقبت
- با شخصی که دوست داريد صحبت کنيد. با صحبت کردن در مورد احساسات خود با دوستان، افراد خانواده يا گروه‌های حمايتی احساس بهتری پيدا خواهيد کرد. اما نگرانی‌هايتان را با پزشك خود مطرح كنيد و صرفاً توصيه‌های علمی پزشك را بپذيريد.
- برای انجام کارهای خود از دوستان و آشنايان کمک بگيريد.
- برای خود وقت بگذاريد، به خود اهميت بدهيد، خوب غذا بخوريد، آرامش خود را حفظ کرده و به اندازه کافی استراحت کنيد.
در چه شرايطی به پزشک مراجعه نماييد؟
- در صورت بروز علائم سرطان تخمدان و ادامه آنها بيش از 2 تا 3 هفته، بايد حتماً به پزشک مراجعه کنيد.
- در صورت وجود سابقه سرطان تخمدان يا سرطان پستان در خانواده و افراد درجه يک
- در صورت بروز ديگر علائم نگران‌کننده
فهرست منابع
- up to date
تاریخ آخرین ویرایش: 12 شهریور 1402