سندرم وولف-پارکینسون-وایت (Wolff-Parkinson-White Syndrome) چیست؟
سندرم وولف-پارکینسون-وایت (WPW) یک بیماری قلبی است. افرادی که به این سندرم مبتلا هستند، با یک مسیر الکتریکی اضافی در قلب خود متولد میشوند. این مسیر اضافی باعث تغییر ریتم ضربان قلب میشود که به آن آریتمی (Arrhythmia) گفته میشود. این افراد ممکن است دورههایی از ضربان قلب بسیار سریع (تاکیکاردیا – Tachycardia) را تجربه کنند. علائم ممکن است به طور ناگهانی و بدون هشدار شروع شوند، اما برخی عوامل میتوانند باعث بروز آن شوند، از جمله کافئین، الکل و مواد محرک. این بیماری نادر است و میتواند تمام سنین، از جمله نوزادان را تحت تأثیر قرار دهد.
علائم سندرم وولف-پارکینسون-وایت
برخی افراد مبتلا به WPW هرگز علائمی تجربه نمیکنند و حتی از وجود این بیماری در بدن خود آگاه نیستند. اغلب افراد تا سنین نوجوانی یا اوایل بیست سالگی متوجه علائم نمیشوند، زیرا معمولاً علائم برای اولین بار در این دوره ظاهر میشوند.
اگر به WPW مبتلا باشید، ممکن است علائم زیر را تجربه کنید:
- اضطراب بیدلیل
- تپش قلب (احساس ضربان سریع، کوبشی یا لرزشی در قفسه سینه)
- احساس خستگی (فاتیگ – Fatigue)
- احساس سبکی سر یا سرگیجه
- از دست دادن هوشیاری (غش کردن)
- تنگی نفس
- درد قفسه سینه
علائم در نوزادان میتواند شامل موارد زیر باشد:
- تغییر رنگ پوست به خاکستری یا رنگپریده شدن
- تحریکپذیری و بیقراری
- تنفس سریع
- از دست دادن اشتها
یک دوره از ضربان قلب سریع میتواند از چند ثانیه تا چند ساعت طول بکشد.
علت سندرم وولف-پارکینسون-وایت
علت دقیق WPW ناشناخته است. با این حال، در درصد کمی از افراد، این بیماری با یک ژن غیرطبیعی مرتبط است.
تشخیص سندرم وولف-پارکینسون-وایت
اگر ضربان قلب غیرطبیعی را تجربه میکنید، باید به پزشک مراجعه کنید.
پزشک با گوش دادن به قلب شما با استفاده از گوشی پزشکی (Stethoscope) معاینه را آغاز میکند.
آزمایشهای تکمیلی برای بررسی این بیماری شامل الکتروکاردیوگرام (Electrocardiogram – ECG یا EKG) است.
در این آزمایش، یک تکنسین یا دستیار پزشکی پدهای چسبنده (الکترودها – Electrodes) را روی قفسه سینه شما قرار میدهد. این پدها به دستگاهی متصل هستند که فعالیت الکتریکی قلب شما را ثبت میکند.
تستهای تکمیلی
- تست ورزش (تردمیل):
ممکن است از شما خواسته شود روی تردمیل راه بروید در حالی که به دستگاه EKG متصل هستید تا فعالیت قلب شما در هنگام ورزش بررسی شود. - مانیتورینگ ۲۴ ساعته:
پزشک ممکن است بخواهد فعالیت قلب شما را در طول فعالیتهای روزانه بررسی کند. در این صورت، دستگاهی به شما داده میشود که باید در خانه و در طول یک روز کامل استفاده کنید.
این دستگاه به یک بند کشی متصل است که دور قفسه سینه قرار میگیرد و به طور مداوم ریتم قلب شما را به مدت ۲۴ ساعت ثبت میکند. - دستگاه رویدادنگار (Event Recorder):
اگر پزشک بخواهد قلب شما را بیش از ۲۴ ساعت تحت نظر بگیرد، ممکن است از رویدادنگار استفاده کند.
این دستگاه برای چند روز یا بیشتر استفاده میشود و به شما امکان میدهد هنگام بروز علائم، دستگاه را علامتگذاری یا هشدار دهید تا فعالیت قلب در همان لحظه ثبت شود.
مطالعات الکتروفیزیولوژیک (Electrophysiologic Studies)
این یک آزمایش پیچیدهتر است که اطلاعات دقیقتری درباره قلب به پزشک میدهد.
در این تست، شما خواب هستید و یک خط وریدی (IV) در بازوی شما قرار داده میشود تا دارویی برای آرام کردن و خوابآلودگی تزریق شود.
هنگامی که به خواب رفتید، پزشک یک لوله نازک را وارد شریان یا ورید شما میکند.
سپس پالسهای الکتریکی کوچک از طریق لوله به قلب شما فرستاده میشود تا ضربان قلب را با سرعتهای مختلف تحریک کند.
این آزمایش به پزشک کمک میکند نقشه فعالیت الکتریکی قلب را ترسیم کند و محل دقیق مشکل را مشخص نماید.
مدت زمان این تست میتواند تا ۴ ساعت طول بکشد.
پیشگیری یا اجتناب از سندرم وولف-پارکینسون-وایت
از آنجا که این بیماری مادرزادی است، هیچ راهی برای پیشگیری یا اجتناب از ابتلا به آن وجود ندارد.
با این حال، اگر میدانید عواملی مانند کافئین، مواد محرک یا الکل باعث تغییر ریتم قلب شما میشوند، باید از مصرف آنها اجتناب کنید.
درمان سندرم وولف-پارکینسون-وایت
چندین گزینه درمانی برای WPW وجود دارد. پزشک ممکن است در مورد مانورهای واگال (Vagal Maneuvers) با شما صحبت کند.
این کارها را میتوانید خودتان انجام دهید تا به کاهش سرعت ضربان قلب کمک کنید، مانند:
- سرفه کردن
- فشار آوردن به شکم مثل حالتی که در هنگام اجابت مزاج فشار میدهید
اگر مانورهای واگال مؤثر نباشند، پزشک ممکن است داروی ضد آریتمی (Anti-arrhythmic Medicine) تجویز کند.
شوک الکتریکی قلب
گاهی لازم است قلب با شوک الکتریکی به ریتم طبیعی بازگردانده شود.
در این روش، پزشک پدالهای مخصوص را روی قفسه سینه قرار میدهد و شوک الکتریکی اعمال میکند.
جراحی
برای برخی افراد، جراحی نیز میتواند یک گزینه درمانی باشد.
زندگی با سندرم وولف-پارکینسون-وایت
در برخی افراد، علائم WPW ممکن است به مرور زمان ناپدید شوند.
اما برای کسانی که همچنان علائم دارند، زندگی با WPW میتواند ناامیدکننده باشد.
تا زمانی که عامل محرک را ندانید، قابل پیشبینی نیست که چه زمانی ضربان قلب سریع میشود یا چه مدت ادامه خواهد داشت.
همچنین، نیاز به شوک دادن به قلب برای بازگرداندن ریتم طبیعی میتواند استرسزا باشد.
سؤالاتی که باید از پزشک خود بپرسید
- آیا دارویی که برای WPW مصرف میکنم با داروهای دیگرم تداخل دارد؟
- آیا WPW میتواند باعث مرگ شود؟
- آیا امکان دارد WPW را به فرزندانم منتقل کنم؟
- آیا ورزش کردن برایم ایمن است؟
Resources/منابع
U.S. National Library of Medicine, Wolff-Parkinson-White syndrome (WPW)
این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیکپژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وبسایت بیمارستان تهیه شده است.
لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیههای سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ارائهشده صرفاً جهت اطلاعرسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیهها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد با پزشک معالج مشورت شود.
تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.
