کاهش بینایی (Vision Loss) چیست؟
کاهش بینایی به معنای از دست دادن توانایی دید واضح است، بهطوری که بدون استفاده از وسایل کمکی نتوانید بهخوبی ببینید. وسایل اصلاح بینایی شامل عینک، لنزهای تماسی، لنزهای مصنوعی دائمی یا اصلاح جراحی چشم هستند.
کاهش بینایی میتواند بهتدریج (در طول زمان) یا بهطور ناگهانی رخ دهد. این کاهش ممکن است به صورت جزئی یا به صورت کامل باشد.
علائم
ممکن است دچار مشکلات بینایی باشید اگر در انجام فعالیتهای روزمره با مشکل روبهرو شوید، مانند:
- خواندن نامهها
- تماشای تلویزیون
- امضا کردن نام خود
- پرداخت قبوض
- بالا و پایین رفتن از پلهها
همچنین ممکن است در تشخیص چهره افراد دچار مشکل شوید. ممکن است متوجه شوید که برای دیدن واضح اشیا چشمهایتان را زیاد جمع میکنید.
علتهای کاهش بینایی
تغییرات بینایی مانند مشکل در تمرکز بر روی اشیای نزدیک بخشی طبیعی از فرآیند پیری است.
علل اصلی کاهش بینایی در افراد بالای ۴۰ سال عبارتاند از:
- دژنراسیون ماکولا (Macular degeneration): به دلیل تغییرات در ماکولا ایجاد میشود. ماکولا بخشی از چشم است که مسئول دید واضح و دقیق است.
- گلوکوم (Glaucoma): معمولاً به دلیل افزایش فشار مایع داخل چشم رخ میدهد.
- آبمروارید (Cataract): به دلیل کدر شدن عدسی داخل چشم ایجاد میشود.
- رتینوپاتی دیابتی (Diabetic retinopathy): در افرادی که دیابت دارند رخ میدهد و زمانی ایجاد میشود که قند خون بالا به رگهای خونی داخل چشم آسیب میزند.
سایر علل شایع کاهش بینایی شامل آسیبها، عفونتها و تغییرات بینایی مرتبط با برخی بیماریها هستند.
تشخیص کاهش بینایی
ممکن است متوجه نشوید که بینایی شما در حال کاهش است، بهویژه اگر این کاهش بهتدریج رخ دهد. در بسیاری از موارد، اطرافیان شما زودتر متوجه میشوند که شما بهخوبی نمیبینید.
اگر مشکلات بینایی باعث شدهاند نتوانید فعالیتهای معمول خود را انجام دهید، به پزشک مراجعه کنید. پزشک میتواند بر اساس علت کاهش بینایی، درمان مناسب را برای شما پیشنهاد دهد.
پیشگیری یا جلوگیری از کاهش بینایی
در برخی موارد، بسته به علت کاهش بینایی، میتوان از آن پیشگیری کرد. برای مثال:
- میتوانید با پیشگیری از ابتلا به دیابت نوع ۲ از بروز رتینوپاتی دیابتی جلوگیری کنید.
- میتوانید با استفاده از عینک آفتابی پلاریزه در فضای باز خطر ابتلا به آبمروارید را کاهش دهید.
با این حال، به طور کلی نمیتوان از کاهش بینایی مرتبط با افزایش سن جلوگیری کرد.
درمان
پزشک میتواند شما را به متخصصانی معرفی کند که در درمان مشکلات بینایی مهارت دارند. برای بسیاری از بیماران، درمان تیمی بهترین راه برای مقابله با کاهش بینایی است.
برخی از متخصصانی که ممکن است پزشک به شما پیشنهاد کند شامل:
- چشمپزشک (Ophthalmologist): برای درمان بیماری چشمی که باعث مشکلات بینایی شده است.
- اپتومتریست (Optometrist): برای مدیریت مشکلات بینایی و تجویز وسایل کمکی نوری مانند ذرهبینهای مخصوص.
- فیزیوتراپیست (Physical therapist): برای کمک به تعادل، راه رفتن و آموزش استفاده از عصا در صورت نیاز.
- کاردرمانگر (Occupational therapist): برای کمک به انجام فعالیتهای روزمره و آموزش استفاده از وسایل کمکی نوری.
- مددکار اجتماعی یا درمانگر: برای کمک به کنترل مسائل عاطفی مرتبط با کاهش بینایی.
زندگی با کاهش بینایی
ابزارهای متعددی وجود دارند که میتوانند به شما کمک کنند در صورت کاهش تدریجی بینایی، بهتر ببینید. گاهی اوقات حتی گزینههای جراحی وجود دارد که نیاز به عینک یا لنز تماسی را برطرف میکند.
با این حال، در برخی موارد کاهش بینایی قابل اصلاح نیست و ممکن است به نابینایی منجر شود. این وضعیت میتواند تأثیر زیادی بر زندگی شما بگذارد.
منابع متعددی برای کمک به شما در سازگاری با کاهش بینایی وجود دارد، از جمله American Foundation for the Blind. همچنین میتوانید با درمانگر صحبت کنید تا به شما در مدیریت احساسات ناشی از کاهش بینایی کمک کند.
بسیاری از افراد با وجود کاهش بینایی، همچنان زندگی پربار و معناداری همراه با روابط سالم دارند.
سؤالاتی که باید از پزشک خود بپرسید
- آیا من بیماری خاصی دارم که باعث کاهش بینایی من شده است؟
- آیا کاهش بینایی من قابل درمان است؟
- آیا کاهش بینایی من دائمی است؟
- آیا باید به چشمپزشک مراجعه کنم؟
- آیا بینایی من به طور کامل از بین خواهد رفت؟
- چه اقداماتی میتوانم انجام دهم تا زندگیام راحتتر شود؟
- آیا میتوانید گروههای حمایتی در منطقه من معرفی کنید؟
- چه منابعی در منطقه من وجود دارند که میتوانند به من کمک کنند؟
- آیا شخصی وجود دارد که بتوانم درباره احساساتم نسبت به کاهش بینایی با او صحبت کنم؟
منابع
National Institutes of Health, MedlinePlus: Blindness and Vision Loss
این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیکپژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وبسایت بیمارستان تهیه شده است.
لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیههای سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ارائهشده صرفاً جهت اطلاعرسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیهها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد با پزشک معالج مشورت شود.
تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.