تیالآیاِف (فیوژن بینبدنی کمری از راه سوراخ بینمهرهای)
جراحی تیالآیاِف درد پایین کمر را درمان میکند. تیالآیاِف مخفف فیوژن بینبدنی کمری از راه سوراخ بینمهرهای است. جراحان تیالآیاِف را برای تسکین کمردرد مزمن انجام میدهند؛ دردی که زمانی رخ میدهد که دیسکهای بینمهرهای به عصبهای نخاعی شما فشار میآورند. در تیالآیاِف، جراحان دیسکهای آسیبدیده را با «پیوند استخوان (Bone graft)» جایگزین میکنند. پیوندهای استخوان، استخوان تازهای میسازند که به جوشخوردن یا اتصال مهرههای شما کمک میکند.
جراحی تیالآیاِف چیست؟
جراحی «فیوژن بینبدنی کمری از راه سوراخ بینمهرهای (Transforaminal lumbar interbody fusion, TLIF)» نوعی «فیوژن ستون فقرات (Spinal fusion)» است. این روش یکی از چند نوع جراحیهای فیوژن بینبدنی کمری است که طی آن دیسکهای بینمهرهای در پایین کمر شما (ستون فقرات کمری) برداشته و جایگزین میشوند.
«دیسکهای بینمهرهای (Intervertebral disks)» دیسکهای گردی هستند که مهرههای شما را از هم جدا و بالشتکدار میکنند. وقتی دیسکها فرسوده یا آسیب میبینند، به عصبهای نخاعی شما فشار میآورند که میتواند موجب کمردرد مزمن شود. در تیالآیاِف، جراحان دیسکهای آسیبدیده را با پیوند استخوان جایگزین میکنند. پیوندهای استخوان، استخوان تازهای میسازند که مهرههای شما را به هم وصل یا فیوژن میکند.
چرا جراحی تیالآیاِف انجام میشود؟
اگر دچار موارد زیر باشید ممکن است کاندید جراحی تیالآیاِف باشید:
- «بیماری دژنراتیو دیسک (Degenerative disk disease)».
- «اسپوندیلولیستزیس (Spondylolisthesis)».
- وضعیتهای ستون فقرات مانند «اسکولیوز (Scoliosis)».
- «دیسکهای فتقیابندهٔ عودکننده (Recurring herniated disks)».
- «تنگی کانال نخاعی (Spinal stenosis)».
جراحی تیالآیاِف چقدر شایع است؟
تیالآیاِف گونهای از «فیوژن بینبدنی کمری از پشت (Posterior lumbar interbody fusion, PLIF)» است. پیالآیاِف درمانی رایج برای کمردرد مزمنی است که زمانی رخ میدهد که دیسکهای شما آسیبدیده یا فرسودهاند. معمولاً جراحان تیالآیاِف و سایر جراحیهای فیوژن کمری را زمانی توصیه میکنند که مدیریت درد، فیزیوتراپی یا سایر درمانها مشکلات کمر را تسکین نداده باشند. جراحان ممکن است تیالآیاِف را بهصورت جراحی باز — زمانیکه جراحان یک برش طولانی در پوست شما ایجاد میکنند — یا بهصورت «جراحی کمتهاجمی ستون فقرات (Minimally invasive spine surgery)» انجام دهند.
جزئیات فرایند
پیش از جراحی تیالآیاِف چه رخ میدهد؟
پیش از جراحی، تیم درمانی شما پرسشهایی میپرسند تا تأیید کنند که کاندید مناسبی برای عمل هستید. آنها دربارهٔ سابقهٔ پزشکی شما، از جمله هرگونه جراحی قبلی کمر، سؤال خواهند کرد. تیم شما ممکن است:
- «آزمایش خون (Blood tests)» و آزمایشهای دیگر برای بررسی سلامت عمومی شما انجام دهد.
- بپرسد آیا داروی نسخهای یا «بدون نسخه (Over-the-counter)» یا مکملی (از جمله گیاهی) مصرف میکنید.
- اگر به هر شکلی از دخانیات استفاده میکنید، شما را تشویق کنند که «سیگار/تنباکو را ترک (Smoking cessation)» کنید. مطالعات نشان میدهند مصرف نیکوتین رشد پیوندهای استخوانی جدید و ترمیم زخم جراحی را دشوار میکند و خطر عفونت را نیز افزایش میدهد. تیم شما برنامههای ترک سیگار را برای کمک به ترک پیشنهاد خواهد کرد.
- دربارهٔ گزینههای «مادهٔ پیوند استخوان (Bone graft material)» که جایگزین دیسک آسیبدیدهٔ شما میشود، گفتوگو کنند.
هفت روز پیش از جراحی تیالآیاِف
باید:
- الکل مصرف نکنید.
- مصرف «داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAIDs)» و «ضدانعقادها (Anticoagulants)» (رقیقکنندههای خون) را متوقف کنید.
- مدتزمان لازم برای بستری ماندن در بیمارستان پس از جراحی را تأیید و بر آن اساس برنامهریزی کنید.
- برای یک یا دو روز نخست پس از ترخیص، هماهنگ کنید کسی همراه شما بماند.
روز جراحی تیالآیاِف
باید:
- از هشت تا ۱۲ ساعت پیش از جراحی از خوردن یا نوشیدن هر چیزی خودداری کنید. اگر لازم است داروهای خاصی را مصرف کنید، میتوانید یک جرعه آب بنوشید.
- به یاد داشته باشید داروهای مربوط به سایر بیماریها را با خود به بیمارستان بیاورید.
در بیمارستان با «متخصص بیهوشی (Anesthesiologist)» ملاقات خواهید کرد. او نوع «بیهوشی (Anesthesia)» که دریافت میکنید و آنچه را هنگام بهبود از بیهوشی انتظار میرود، توضیح خواهد داد.
یک ارائهدهندهٔ خدمات سلامت شما را به اتاق عمل میبرد. برای جراحی باید بهصورت دمر (پوزیشن «پرون (Prone)») قرار بگیرید. تیم شما پیش از دریافت بیهوشی به شما کمک میکند تا در وضعیت مناسب قرار بگیرید.
حین جراحی تیالآیاِف چه رخ میدهد؟
در طول تیالآیاِف، جراح شما:
- برشی در پایین کمر شما، چند سانتیمتر به سمت پهلو از ستون فقرات، ایجاد میکند.
- عضلات کمر شما را جدا میکند تا با استفاده از ابزار جراحی آنها را کنار نگه دارد و به ستون فقرات دسترسی پیدا کند.
- با برداشتن «لامینا (Lamina)» و یک «مفصل فاست (Facet joint)» کانال ستون فقرات شما را باز میکند. (لامینا بخش کوچکی از استخوان است که از مهره بیرون میزند. مفاصل فاست، مفاصل کوچکی در هر سوی ستون فقرات و مهرههای شما هستند. مفاصل فاست امکان چرخش یا خمشدن ستون فقرات را فراهم میکنند اما از خمشدن بیش از حد آن جلوگیری میکنند.)
- عصب نخاعی شما را بهآرامی کنار میزند.
- لایهٔ نازکی از استخوان را از مهرههای شما میتراشد تا فضای لازم برای دیسک جایگزین فراهم شود و یک حلقهٔ پلاستیکی بین مهرهها قرار میدهد.
- «مادهٔ پیوند استخوان (Bone graft material)» را که دیسک جدید شما خواهد شد آماده میکند. مادهٔ پیوند استخوان شبیه خمیری غلیظ است.
- جراح مادهٔ پیوند استخوان را در نوع دیگری از فاصلهدهنده موسوم به «کیج (Cage)» قرار میدهد. کیج، مادهٔ پیوند استخوان را نگه میدارد تا بین مهرههای شما قرار داده شود.
- دو مجموعه پیچ را در استخوان درست بالاتر و پایینتر از دیسک درگیر قرار میدهد و سپس میلهای را بین پیچها جاگذاری میکند. پیچها و میله به پایدار ماندن مهرههای شما کمک میکنند تا زمانیکه پیوند استخوان، استخوان تازه میسازد.
- عضلات کمر شما را رها میکند تا به جای خود برگردند و برش را میبندد.
جراحی تیالآیاِف چقدر طول میکشد؟
بهطور کلی، جراحی تیالآیاِف دو تا سه ساعت زمان میبرد.
پس از جراحی تیالآیاِف چه رخ میدهد؟
تیم درمانی شما را به بخش ریکاوری منتقل میکند؛ جایی که در آن استراحت میکنید تا از بیهوشی بیدار شوید. تیم ریکاوری، نبض، تنفس و سایر علائم حیاتی شما را بهطور منظم بررسی میکند و برای درد، دارو به شما میدهد.
برای ادامهٔ دورهٔ بهبودی پس از جراحی به اتاق دیگری در بیمارستان منتقل میشوید. تیم جراحی شما برای عوارضی مانند عفونتها پایش انجام میدهد. ممکن است لازم باشد سه تا چهار روز در بیمارستان بستری بمانید.
خطرات / فواید
جراحیهای تیالآیاِف چقدر موفقاند؟
تیالآیاِف یکی از چند نوع جراحی فیوژن بینبدنی کمری است، از جمله پیالآیاِف (PLIF) و «اِیالآیاِف (Anterior lumbar interbody fusion, ALIF)». پژوهشها نشان میدهند هر سه نوع، کمردرد مزمن را تسکین میدهند یا کاهش میدهند. اگر در حال بررسی جراحی فیوژن ستون فقرات هستید، «جراح مغز و اعصاب (Neurosurgeon)» شما گزینهٔ جراحی مناسب با شرایطتان را توصیه خواهد کرد.
عوارض جراحی تیالآیاِف چیست؟
مانند اغلب جراحیها، عوارض تیالآیاِف میتواند شامل خطر عفونت و «خونریزی بیش از حد (Excessive blood loss)» باشد. سایر عوارض بالقوه شامل «آسیب عصبی (Nerve damage)» است.
بهبودی و چشمانداز
بهبود کامل من پس از جراحی تیالآیاِف چقدر طول میکشد؟
ممکن است بهبودی کامل شما از جراحی تیالآیاِف تا یک سال زمان ببرد. ارائهدهندهٔ خدمات سلامت به شما دستورالعملهای دقیقی دربارهٔ فعالیتهایی که میتوانید انجام دهید و فعالیتهایی که باید از آنها پرهیز کنید، خواهد داد.
پیوند استخوان چقدر طول میکشد تا فواصل بین مهرهها را پر کند؟
ممکن است یک سال کامل طول بکشد تا پیوند استخوان بهطور کامل فضا را پر کند و با مهرههای شما فیوژن شود.
پس از جراحی تیالآیاِف چگونه از خود مراقبت کنم؟
ممکن است از نبودِ کمردرد احساس آسودگی کنید و مشتاق باشید به فعالیتهای روزمره بازگردید. سعی کنید صبور باشید و به بدن خود برای بهبود زمان بدهید. بهعنوان مثال، میتوانید (و باید) هر روز پیادهرویهای کوتاه انجام دهید. اما ممکن است چندین هفته طول بکشد تا بتوانید کارهایی مانند خمشدن، چرخیدن، بلند کردن اجسام یا رانندگی را بدون درد انجام دهید. انتظار میرود:
برای دو تا چهار هفتهٔ نخست باید از موارد زیر پرهیز کنید:
- خمشدن از کمر.
- چرخاندن نیمتنه.
- بلند کردن هر چیز سنگین، حتی چیزی که بهظاهر به سبکی یک گالن شیر است.
- رانندگی، بهویژه اگر داروی مُسکن نسخهای مصرف میکنید که ممکن است واکنشهای شما را کند کند.
در چهار تا شش هفته پس از جراحی، باید از موارد زیر پرهیز کنید:
- رانندگی بهتنهایی حتی پس از قطع مُسکن نسخهای و حتی اگر ارائهدهندهٔ شما گفته رانندگی برایتان بلامانع است. باید هماهنگ کنید کسی همراه شما باشد زیرا ممکن است درد ناگهانی داشته باشید که حواس شما را پرت کند و خطر بروز تصادف را افزایش دهد.
- خمشدن و چرخیدن.
- بلند کردن هر چیزی که بیش از ۱۰ پوند وزن دارد.
چه زمانی باید با پزشک تماس بگیرم؟
چه زمانی باید ارائهدهندهٔ خدمات سلامت خود را ببینم؟
اگر موارد زیر را داشتید باید با ارائهدهندهٔ خود تماس بگیرید:
- تب بالاتر از 38.9°سانتیگراد (103°فارنهایت).
- لرز.
- محل برش جراحی قرمز بهنظر میرسد یا به لمس، حساس است.
- درد شما بیش از حد انتظار است.
References/منابع
Lee N, Kim KN, Yi S, Ha Y, Shin DA, Yoon DH, Kim KS. Comparison of Outcomes of Anterior, Posterior, and Transforaminal Lumbar Interbody Fusion Surgery at a Single Lumbar Level with Degenerative Spinal Disease. World Neurosurg. 2017 May; 101:216-226. Accessed 9/12/2024.
Mobbs RJ, Phan K, Malham G, Seex K, Rao PJ. Lumbar interbody fusion: techniques, indications and comparison of interbody fusion options including PLIF, TLIF, MI-TLIF, OLIF/ATP, LLIF and ALIF. J Spine Surg. 2015 Dec;1(1):2-18. Accessed 9/12/2024.
Reid PC, Morr S, Kaiser MG. State of the union: a review of lumbar fusion indications and techniques for degenerative spine disease. J Neurosurg Spine. 2019 Jul 1;31(1):1-14. Accessed 9/12/2024.
Virk S, Qureshi S, Sandhu H. History of Spinal Fusion: Where We Came from and Where We Are Going. HSS J. 2020;16(2):137-142. Accessed 9/12/2024.
MedlinePlus: Public health information platform provided by the National Library of Medicine (NLM) and is part of the National Institutes of Health (NIH).
این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیکپژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وبسایت بیمارستان تهیه شده است.
لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیههای سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ارائهشده صرفاً جهت اطلاعرسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیهها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد از دستورات پزشک معالج پیروی کرد و با پزشک معالج مشورت نمود.
تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.
