آرنج تنیسبازان چیست؟
آرنج تنیسبازان (Tennis elbow) نام دیگر التهاب اپیکوندیل خارجی (Lateral epicondylitis) است. این مشکل زمانی رخ میدهد که تاندونهایی که عضلات را به استخوان در قسمت خارجی آرنج متصل میکنند، متورم یا دچار پارگی شوند. این وضعیت باعث ضعیف شدن اتصال آرنج شده و فشار زیادی به این ناحیه وارد میکند. آرنج تنیسبازان معمولاً هنگام بلند کردن، گرفتن یا چرخاندن اجسام با عضلات، باعث ایجاد درد میشود.
علائم آرنج تنیسبازان
آرنج تنیسبازان ابتدا به صورت درد مبهم در قسمت بیرونی آرنج شروع میشود. این درد به مرور زمان شدت پیدا کرده و به درد سوزشی شدید تبدیل میشود.
هنگامی که اجسامی را میگیرید، میچرخانید یا بلند میکنید، ممکن است متوجه انتقال درد از قسمت بیرونی آرنج به ساعد و پشت دست خود شوید.
با پیشرفت بیماری، قدرت گرفتن دست ممکن است کاهش پیدا کند. حتی هنگام بلند کردن اجسام سبک مانند یک کتاب کوچک یا فنجان قهوه نیز ممکن است درد را احساس کنید.
فشار دادن قسمت بیرونی آرنج باعث افزایش درد میشود.
علاوه بر درد، تورم اطراف مفصل آرنج نیز ممکن است مشاهده شود.
علل آرنج تنیسبازان
استفاده بیشازحد از مفصل علت اصلی بیشتر موارد آرنج تنیسبازان است. این وضعیت زمانی رخ میدهد که حرکات تکراری باعث تورم و درد در مفصل و تاندونها شوند.
هر نوع حرکت یا فشار مکرر بر تاندونها میتواند منجر به این بیماری شود. بازی کردن تنیس تنها یکی از دلایل ابتلا است.
افرادی که ورزشهای راکتی دیگر مانند راکتبال (Racquetball) یا اسکواش (Squash) انجام میدهند، همچنین شمشیربازها در معرض خطر هستند.
برخی مشاغل نیز میتوانند باعث آرنج تنیسبازان شوند، از جمله:
- نقاشان
- قصابان
- نجاران
- نوازندگان
- مانیکوریستها (افرادی که کار آرایش ناخن انجام میدهند)
- دندانپزشکان
افرادی که در خط مونتاژ کار میکنند یا به طور مداوم از کامپیوتر استفاده میکنند نیز در معرض خطر هستند.
در برخی موارد، تاندونها پس از یک ضربه مستقیم به آرنج متورم میشوند.
در موارد دیگر، این وضعیت ممکن است هیچ ارتباطی با فعالیت خاصی نداشته باشد.
آرنج تنیسبازان میتواند در هر سنی رخ دهد، اما در افراد ۳۰ تا ۵۰ ساله شایعتر است و هر دو جنس زن و مرد را تحت تأثیر قرار میدهد.
تشخیص آرنج تنیسبازان
پزشک برای تشخیص آرنج تنیسبازان چند مرحله را انجام میدهد:
- بررسی سابقه سلامت و سبک زندگی شما.
- معاینه آرنج و بازو برای بررسی درد، تورم و سفتی.
- حرکت دادن بازو، آرنج، مچ دست و انگشتان جهت بررسی وضعیت مفاصل و تاندونها.
- در صورت نیاز، تصویربرداری با اشعه ایکس (X-ray) یا امآرآی (MRI) از بازو برای اطمینان از نبود شکستگی یا ترک استخوان.
پیشگیری از آرنج تنیسبازان
شما میتوانید با رعایت برخی اقدامات، از ابتلا یا تشدید آرنج تنیسبازان پیشگیری کنید:
- حفظ قدرت و انعطافپذیری عضلات مچ و بازو.
- استفاده از وزنههای سبک برای تقویت عضلات و انجام حرکات کششی.
- گرم کردن آرنج، مچ و بازو پیش از انجام فعالیتهای ورزشی یا کاری.
- اجتناب از حرکات تکراری تا حد امکان.
- استفاده از اسپلینت (Splint) یا آتل در حین فعالیتها برای جلوگیری از بدتر شدن وضعیت.
این توصیهها بهویژه برای افرادی که ورزشها یا مشاغل پرخطر دارند، اهمیت بیشتری دارد.
درمان آرنج تنیسبازان
اقدامات خانگی که میتوانند به تسکین درد و تورم کمک کنند:
- استراحت دادن به بازو و اجتناب از حرکتی که باعث بروز مشکل شده است.
- مصرف داروهای بدون نسخه (OTC) ضدالتهاب مانند ایبوپروفن (Ibuprofen)، ناپروکسن (Naproxen) یا آسپرین (Aspirin).
- گذاشتن کیسه یخ روی آرنج به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه، ۳ بار در روز.
- بستن آرنج با باند کشی برای ایجاد فشار ملایم.
- انجام حرکات کششی ملایم چند بار در روز.
- تغییر وسایل ورزشی یا تکنیکهای ورزشی.
- تغییر محیط یا عادات کاری و حتی شغل در صورت لزوم.
اگر این روشها مؤثر نبودند، پزشک ممکن است توصیه کند:
- استفاده از اسپلینت یا بریس برای ثابت نگه داشتن آرنج به مدت ۲ تا ۳ هفته.
- تزریق استروئید برای کاهش تورم و درد.
- اولتراسوند پالسی (Pulsed Ultrasound) برای از بین بردن بافت اسکار، تسریع ترمیم و افزایش جریان خون.
پس از کاهش درد و تورم، فیزیوتراپی برای تقویت عضلات و تاندونها توصیه میشود. این شامل:
- حرکات کششی
- تمرینات دامنه حرکتی
- تمرینات قدرتی
بیشتر افراد طی ۴ تا ۶ هفته بهبود پیدا میکنند.
اگر درد بهبود نیابد یا زندگی روزمره شما را مختل کند، پزشک ممکن است عمل جراحی را پیشنهاد دهد.
این عمل معمولاً به صورت سرپایی انجام میشود و نیازی به بستری شدن ندارد.
در طول جراحی، پزشک برشی کوچک در قسمت بیرونی آرنج ایجاد کرده، بافت تاندونی آسیبدیده را برداشته و تاندون سالم را به استخوان متصل میکند.
زندگی با آرنج تنیسبازان
بیشتر افراد پس از درمان، بهبود کامل پیدا میکنند.
با این حال، ممکن است به فیزیوتراپی یا بریس نیاز داشته باشید تا علائم باقیمانده را کنترل کرده یا از بازگشت مشکل جلوگیری کنید.
با پزشک تماس بگیرید اگر:
- درد بهبود نیافته یا بدتر شده است.
- ناحیه دچار قرمزی یا تورم شد.
- حرکت دادن بازو دشوار شد.
- متوجه برجستگی یا برآمدگی غیرطبیعی روی بازو شدید.
سؤالاتی که باید از پزشک بپرسید
- علت ابتلای من به آرنج تنیسبازان چه بوده است؟
- شدت مشکل من چقدر است؟
- بهترین گزینه درمانی برای من چیست؟
- مزایا و خطرات جراحی کدامند؟
- چه مدت طول میکشد تا علائم من بهبود پیدا کند؟
- چه زمانی میتوانم به فعالیتهای عادی خود بازگردم؟
- آیا انجام ورزش برای من بیخطر است؟ چه نوع ورزشی باید انجام دهم؟
- آیا احتمال بازگشت این مشکل وجود دارد؟
این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیکپژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وبسایت بیمارستان تهیه شده است.
لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیههای سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ارائهشده صرفاً جهت اطلاعرسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیهها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد با پزشک معالج مشورت شود.
تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.
