گلمژه (Sty) چیست؟
گلمژه (Sty) یک برآمدگی قرمز و دردناک است که در لبهٔ پلک چشم ایجاد میشود. این برآمدگی ممکن است شبیه جوشهای آکنه به نظر برسد. گلمژه میتواند باعث احساس ناراحتی شود، اما معمولاً جدی نیست و بهراحتی درمان میشود. این مشکل بسیار شایع است، بهویژه در کودکان.
چه مشکلات چشمی شبیه به گلمژه هستند؟
شالازیون (Chalazion) یک برآمدگی سفت (اما با درد کمتر) است که در وسط پلک ایجاد میشود. علت آن ملتهب شدن و انسداد یک غده است. شالازیون ممکن است باعث تاری دید نیز شود. درمان شالازیون مشابه درمان گلمژه است، اما برآمدگی ممکن است بین ۲ تا ۸ هفته طول بکشد تا از بین برود.
علائم گلمژه
مهمترین علامت، برآمدگی متورم، قرمز و دردناک در لبهٔ پلک است. این برآمدگی معمولاً در بیرون پلک ایجاد میشود، اما گاهی در داخل پلک هم دیده میشود. علائم دیگر ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ترشح از چشم
- اشکریزش چشم
- احساس وجود جسم خارجی یا خراش در چشم
- ایجاد دَلَمه روی پلک
گلمژه چگونه تشخیص داده میشود؟
پزشک خانوادگی شما میتواند با معاینهٔ چشم، گلمژه را تشخیص دهد. هیچ آزمایش خاصی برای این تشخیص لازم نیست.
آیا میتوان از گلمژه پیشگیری یا اجتناب کرد؟
بهترین راه برای جلوگیری از ابتلا به گلمژه، رعایت بهداشت چشم است.
- چشمهای خود را تمیز نگه دارید.
- آرایش چشم و آلودگیها را بهطور کامل پاک کنید.
- لوازم آرایشی قدیمی چشم را دور بیندازید (برای مثال، ریمل باید هر ۲ تا ۳ ماه یک بار تعویض شود).
- لوازم آرایشی خود را با دیگران به اشتراک نگذارید.
- همیشه دستهای خود را قبل از لمس چشمها بشویید.
- اگر از لنزهای تماسی استفاده میکنید:
- دستهای خود را قبل از گذاشتن یا برداشتن لنزها بشویید.
- لنزها را بهطور صحیح با محلول شستوشوی لنز ضدعفونی کنید.
درمان گلمژه
گلمژه معمولاً میتواند در خانه درمان شود و باید در عرض ۷ تا ۱۰ روز از بین برود. پیش از استفاده از هرگونه داروی بدون نسخه، قطره یا پماد با پزشک خانوادگی خود مشورت کنید.
راهکارهای خانگی برای کمک به بهبود گلمژه:
- کمپرس گرم و مرطوب را به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه، ۳ یا ۴ بار در روز روی چشم قرار دهید.
- کمپرس باید گرم باشد، نه داغ به حدی که باعث سوختگی پوست پلک شود.
- اطراف چشم را تمیز نگه دارید.
- از لمس یا مالیدن چشم خودداری کنید.
- در طول درمان، از آرایش چشم و لنزهای تماسی استفاده نکنید.
- هرگز برآمدگی را فشار ندهید یا نترکانید.
- این کار میتواند باعث گسترش عفونت شود.
اگر گلمژه به درمان پزشکی نیاز داشته باشد، پزشک ممکن است:
- آنتیبیوتیک تجویز کند.
- یک عمل جراحی کوچک برای تخلیهٔ برآمدگی انجام دهد.
- تزریق استروئید برای کاهش تورم انجام دهد.
- بیماریهای زمینهای که باعث ایجاد یا تشدید گلمژه شدهاند را درمان کند.
زندگی با گلمژه
گلمژه معمولاً بیخطر است. اگرچه ممکن است باعث ناراحتی شود، اما بهطور خودبهخود برطرف میشود. اقدامات خانگی مانند استفاده از کمپرس گرم میتواند به بهبود آن کمک کند. اگر گلمژه دچار عفونت شود، ممکن است نیاز به مصرف آنتیبیوتیک خوراکی یا موضعی داشته باشید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟
اگر نگران هستید یا گلمژه شما پس از ۱۰ تا ۱۴ روز از بین نرفت، با پزشک خانوادگی خود تماس بگیرید. همچنین در صورت بروز علائم زیر باید فوراً به پزشک مراجعه کنید:
- ورم شدید پلک به حدی که کاملاً بسته شود
- افزایش درد با وجود درمان خانگی
- افزایش تورم بعد از ۲ تا ۳ روز اول
- احساس گرما در پلک
- وجود چرک غلیظ یا خون در ترشحات برآمدگی
- ایجاد تاول روی پلک
- تب یا لرز
- تغییر در بینایی
- بازگشت مکرر گلمژه
سؤالاتی که باید از پزشک خود بپرسید
- بهترین درمان برای من چیست؟
- آیا فرزندم با داشتن گلمژه میتواند به مهدکودک یا مدرسه برود؟
- چگونه میتوانم جلوی خاراندن یا دست زدن فرزندم به گلمژه را بگیرم؟
- آیا گلمژه به خودی خود برطرف میشود؟
- اگر گلمژه بسیار دردناک است، آیا باید مسکن مصرف کنم؟
- چه مدت طول میکشد تا گلمژه بهبود یابد؟
- چون زیاد دچار گلمژه میشوم، آیا بهتر است از لنز تماسی استفاده نکنم؟
منابع
American Academy of Ophthalmology: What Is the Difference Between a Stye and a Chalazion?
این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیکپژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وبسایت بیمارستان تهیه شده است.
لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیههای سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ارائهشده صرفاً جهت اطلاعرسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیهها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد با پزشک معالج مشورت شود.
تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.
