جراحی شانه – آموزش حین ترخیص
شما تحت عمل جراحی شانه (Shoulder surgery) قرار گرفتید تا بافتهای داخل یا اطراف مفصل شانهتان ترمیم شوند. ممکن است جراح از یک دوربین کوچک به نام آرتروسکوپ (Arthroscope) برای مشاهده داخل شانهتان استفاده کرده باشد.
اگر جراح نتوانسته باشد شانهتان را با آرتروسکوپ ترمیم کند، ممکن است نیاز به جراحی باز داشتهاید. اگر جراحی باز انجام شده باشد، یک برش بزرگ (Incision) روی شانهتان دارید.
اکنون که به خانه بازمیگردید، حتماً دستورالعملهای جراح خود را درباره مراقبت از شانهتان دنبال کنید. از اطلاعات زیر بهعنوان یادآور استفاده کنید.
زمانی که در بیمارستان بودید
در بیمارستان باید داروی مسکن دریافت کرده باشید. همچنین یاد گرفتید که چگونه تورم اطراف مفصل شانه را کنترل کنید.
ممکن است جراح یا فیزیوتراپیست تمرینهایی را برای انجام در منزل به شما آموزش داده باشد.
آنچه باید در منزل انتظار داشته باشید
هنگام ترک بیمارستان باید یک اسلینگ یا بیحرکتکننده شانه (Shoulder sling/immobilizer) استفاده کنید. این وسیله مانع حرکت شانه میشود و به بهبود آن کمک میکند. اسلینگ یا بیحرکتکننده را همیشه بپوشید مگر اینکه جراح خلاف آن را توصیه کند.
فعالیت
اگر تحت جراحی روتاتورکاف (Rotator cuff) یا سایر تاندونها، رباطها یا لابروم قرار گرفتهاید، باید مراقب باشید حرکات شانه باعث از بین رفتن ترمیم نشود. دستورالعملهای مربوط به حرکات ایمن بازو را دنبال کنید. شانهتان با اسلینگ بیحرکت شده است، اما ممکن است جراح اجازه دهد برای انجام تمرینها آن را خارج کنید.
برای مراقبت راحتتر از خود، تغییراتی در محیط خانه ایجاد کنید.
تمرینهایی که به شما آموزش داده شده را به همان مدتی که توصیه شده ادامه دهید. این کار به تقویت عضلات حمایتکننده از شانه و بهبود کامل کمک میکند.
ممکن است چند هفته نتوانید رانندگی کنید. جراح یا فیزیوتراپیست به شما خواهد گفت چه زمانی مجاز به رانندگی هستید.
از جراح درباره زمان مجاز بودن انجام ورزشها و سایر فعالیتها پس از بهبودی سؤال کنید.
درد
جراح برای شما داروی مسکن تجویز خواهد کرد. نسخه را هنگام بازگشت به خانه تهیه کنید تا در صورت نیاز در دسترس باشد. داروی مسکن را هنگام شروع درد مصرف کنید تا درد شدید نشود.
داروهای مخدر ضد درد مانند کدئین (Codeine)، هیدروکودون (Hydrocodone) و اکسیکودون (Oxycodone) میتوانند باعث یبوست شوند. اگر این داروها را مصرف میکنید، مایعات فراوان بنوشید و میوه، سبزیجات و غذاهای پرفیبر بخورید تا حرکات روده نرم بماند.
هنگام مصرف این داروها الکل ننوشید و رانندگی نکنید.
مصرف ایبوپروفن (Ibuprofen) یا سایر داروهای ضدالتهابی همراه با داروی مسکن تجویزی ممکن است مفید باشد. درباره مصرف آنها با جراح خود مشورت کنید. دستورالعملها را دقیقاً رعایت کنید.
مراقبت از زخم
کیسه یخ را روزی ۴ تا ۶ بار به مدت حدود ۲۰ دقیقه روی پانسمان (Bandage) ناحیه زخم قرار دهید. کیسه یخ را درون یک حوله یا پارچه تمیز بپیچید. آن را مستقیماً روی پانسمان نگذارید. یخ به کاهش تورم کمک میکند.
بخیهها (Stitches) حدود ۱ تا ۲ هفته پس از جراحی برداشته میشوند.
پانسمان و زخم خود را تمیز و خشک نگه دارید. از جراح بپرسید آیا میتوانید پانسمان را عوض کنید یا خیر. قرار دادن گاز استریل زیر بازو میتواند عرق را جذب کند و از تحریک یا زخم شدن پوست زیر بغل جلوگیری کند. هیچ کرم یا پمادی روی برش جراحی نزنید.
از جراح درباره زمان مجاز بودن حمام یا دوش گرفتن در صورت استفاده از اسلینگ یا بیحرکتکننده شانه سؤال کنید. تا آن زمان فقط با اسفنج بدن خود را بشویید. هنگام دوش گرفتن:
- یک پانسمان ضدآب یا پلاستیک روی زخم قرار دهید تا خشک بماند.
- زمانی که مجاز به شستوشوی مستقیم زخم شدید، آن را بهآرامی بشویید. زخم را نسایید.
- بازوی خود را کنار بدن نگه دارید. برای شستوشوی زیر این بازو، به جلو خم شوید و بگذارید بازو از بدن آویزان شود. با دست دیگر زیر آن را تمیز کنید. بازو را بالا نبرید.
- تا زمانی که جراح اجازه نداده، زخم را در وان حمام، جکوزی یا استخر خیس نکنید.
پیگیری
احتمالاً هر ۴ تا ۶ هفته تا زمان بهبودی کامل باید جراح شما را ویزیت کند.
زمان تماس با پزشک
در صورت بروز هر یک از موارد زیر با جراح یا پرستار تماس بگیرید:
- خونریزیای که پانسمان را خیس کند و با فشار متوقف نشود
- دردی که با مصرف دارو بهبود نیابد
- تورم در بازو
- بیحسی یا گزگز در انگشتان یا دست
- تغییر رنگ یا سرد شدن انگشتان یا دست
- قرمزی، درد، تورم یا ترشحات زردرنگ از زخمها
- تب بالاتر از 38.3°سانتیگراد (101°فارنهایت)
منابع (References)
Garrigues GE, Friedman LGM. Rehabilitation after rotator cuff repair. In: Matsen FA, Cordasco FA, Sperling JW, et al, eds. Rockwood and Matsen’s The Shoulder. 6th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2022:chap 55.
Throckmorton TW. Shoulder and elbow arthroplasty. In: Azar FM, Beaty JH, eds. Campbell’s Operative Orthopaedics. 14th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2021:chap 12.
MedlinePlus: Public health information platform provided by the National Library of Medicine (NLM) and is part of the National Institutes of Health (NIH).
این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیکپژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وبسایت بیمارستان تهیه شده است.
لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیههای سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ارائهشده صرفاً جهت اطلاعرسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیهها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد از دستورات پزشک معالج پیروی کرد و با پزشک معالج مشورت نمود.
تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.
