آموزش خودمراقبتی بیماران در آرتروپلاستی/ آرتروسکوپی شانه
بیمار/ همراه گرامی خواهشمندیم در جهت ارائه خدمات بهتر، خودمراقبتی زیر را مطالعه فرموده و به این توصیه‌ها پس از ترخیص از بیمارستان توجه فرمائید.
آموزش بدو ورود
- تمامی سوالات خود در مورد مراقبت از بیمارتان در منزل در طول بستری در بخش را از پرستار بپرسید.
- دستبند مشخصات جهت شناسایی شما می باشد لذا خواهشمند است تا زمان ترخیص آن را در مچ دست خود نگه دارید و هنگام ترخیص توسط پرستار بخش از دست شما خارج خواهد شد در غیر این صورت به پرستار اطلاع دهید.
- بهداشت فردی خود را در طول بستری رعایت نموده و دست های خود را مرتب بشویید.
- زباله های عادی خود را در سطل زباله آبی رنگ بریزید
- وسایل مربوط به پانسمان و سرم شما زباله عفونی محسوب می شود و باید در سطل زباله زرد رها شود.
- در صورت نیاز به پرستار از زنگ احضار که بالای سر شما نصب گردیده است استفاده نمایید.
- نرده های کنار تخت را جهت جلوگیری از سقوط بالا نگه دارید.
- موهای محل عمل، قبل از رفتن به اتاق عمل تراشیده خواهند شد.
- قبل از رفتن به اتاق عمل زیور آلات، اجسام فلزی، گیره سر، دندان مصنوعی و غیره را خارج کنید و در صورت داشتن پروتز دائم به پرستار بخش اطلاع دهید.
- قبل از انتقال به اتاق عمل ، کلیه لباس ها (لباس زیر، جوراب و …) را در آورید و لباس مخصوص اتاق عمل بپوشید.
- در صورت داشتن سابقه بیماری و سابقه حساسیت (دارویی، غذایی) پرستار و پزشک معالج را در جریان قرار دهید.
- در صورتی که بیماری خاصی دارید و تحت درمان هستید به پزشک و پرستار خود اطلاع دهید زیرا ممکن است نیاز باشد داروهای شما قطع شده و داروهای جدید جایگزین شود.
- گرافی ها و مدارک قبل از عمل را به همراه داشته باشید.
آموزش حین بستری
تغذیه:
- بعد از عمل جراحی و پس از هوشیار شدن و با نظر پزشک و همچنین در صورت نداشتن حالت تهوع، رژیم مایعات شروع کنید.
- در صورتی که حالت تهوع و استفراغ داشتید از خوردن و آشامیدن خودداری نمایید.
فعالیت:
- جهت بهبودگردش خون وجلوگیری از ایجاد عوارض باید هر چه سریعتر پس از اجازه پزشک معالج باکمک تیم مراقبتی از بسترخارج شده و با حمایت راه بروید.
- جهت جلوگیری از ورم انگشتان دست ،آنها را مرتب تکان دهید.
مراقبت:
- در صورت داشتن درد، به پرستار اطلاع داده تا طبق تجویز پزشک اقدامات لازم جهت تسکین درد شما را انجام دهد. و در صورت عدم تسکین به پرستار اطلاع دهید.
- بی حرکتی پس از عمل می تواند باعث رکود خون در پاها و افزایش احتمال عفونت ریه ها گردد، لذا ورزش های تنفسی و چرخش اندام سالم را بلافاصله پس از عمل انجام دهید
- از درازکشیدن به سمت عمل شده اجتناب کنید.
- از دستکاري سرم ها و رابط هاي متصل به خود خودداري کنید
- در صورتی که انگشتان دست مبتلا سرد بود یا احساس سوزن سوزن شدن و کرختی داشت به پرستار خود اطلاع دهید
- داروها طبق تجویز پزشک و در فواصل مشخص توسط پرستار براي شما اجرا خواهد شد.
آموزش پس از ترخیص
رژیم غذایی:
- در صورتی که بیماری زمینه ای ندارید محدودیت غذایی خاصی برای شما وجود ندارد .
- برای تسریع بهبود زخم از میوه و سبزیجات فراوان و غذاهای پرپروتئین استفاده نمایید
- برای جلوگیری از یبوست از مایعات فراوان و رژیم پرفیبر حاوی سبوس استفاده نمایید.
فعالیت:
- از استراحت های طولانی بپرهیزید و از انجام فعالیت های سنگین که احتمال ضربه دارد اجتناب کنید
- جهت جلوگیری از ورم انگشتان دست ،آنها را مرتب نکان دهید.
مراقبت:
- جهت تعویض پانسمان به پزشک یا بیمارستان مراجعه نمایید و از تعویض پانسمان بدون تجویز پزشک اجتناب نمایید
- زمان استحمام را از پزشک خود بپرسید
- پس از جراحی ، بیمار به یک گردن آویز جهت محافظت از شانه خود نیاز دارد.
- بازوی آویزان شده به مدت 6 هفته میماند در طول این مدت دست و مچ دست و مفصل آرنج را جهت جلوگیری از خشکی حرکت دهید ولی تا زمان اجازه پزشک بازوی خود را بالا نبرید
- به خاطر داشته در حالت خوابیده باید زاویه بازو و ساعد شما در وضعیت 90 درجه حفظ شود
- نحوه ی بسته شدن گردن آویز بسیار مهم می باشد تا به شانه بیمار فشاری وارد نشود، به نحوه ی بسته شدن آن توجه فرموده و آن را یاد بگیرد و درصورت داشتن سوال از پرستار خود راهنمایی بخواهید.
- در هنگام پوشیدن آویز دست باید کل اندام فوقانی بخصوص عضلات شانه را کاملا شل کرده و درحالت استراحت قرار داد. باید اجازه داد تا وزن اندام فوقانی کاملا توسط آویز گرفته شده و عضلات اندام فوقانی بخصوص شانه راحت شده و در حالت استراحت قرار گیرند.
- اگر به هر دلیلی گردن آویز را از دست خود باز کرده اید (دوش گرفتن ، تعویض لباس و … )، پس از اتمام کار خود سریعا آن را به دست و خود ببنید.
- اشیاء را با دست طرف عمل شده خود نگه ندارید ( قاشق ، گوشی تلفن ، کتاب ، نرده و … )
- برای کنترل درد برایتان داروهای مسکن تجویز می شود، این داروها را طبق دستور مصرف کرده و میزان آن را کم یا زیاد نکنید.
- اندام عمل شده را بالاتر از بدن خود نگه دارید
- پزشکان توصیه می کنند که سعی کنید به حالت لمیده در رختخواب بخوابید
- تا چند روز پس از جراحی مقداری ترشحات از زخم خارج خواهد شد که طبیعی می باشد، این ترشحات باید با گذشت زمان کمتر شده و حالت لزج ، چسبنده و بدبو ( عفونی ) نداشته باشد.
- مهم ترین نکته در باره مراقبت از زخم این است که باید آن را خشک و تمیز نگه دارید.
- اجازه ندهید که مچ و دست شما از پارچه یا بند بیرون مانده و آویزان بماند / نواحی زیر بغل را خشک و تمیز نگه دارید.
زمان مراجعه بعدی:
در در فواصل منظم و مشخص شده توسط پزشک جهت ادامه درمان به پزشک مراجعه نمایید.
علائم هشدار
در صورت وجود هر کدام از علائم زیر سریعاً به پزشک معالج یا اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.
- درد شدید که به مسکن پاسخ نمیدهد
- سردی اندام
- ادم و تغییر رنگ اندام مبتلا
- بوی نامطبوع یا ترشحات چرکی محل عمل
- گزگز و مور مور انتهای اندام مبتلا
- تب و لرز
- عدم توانایی در بلند کردن شانه
فهرست منابع
- درسنامه ارتوپدی و شکستگی‌ها / تالیف دکتر بهادر اعلمی هرندی و همکاران / ویرایش چهارم
- کتاب پرستاری برونر – سودارث
- مجموعه کامل دروس پرستاری – انتشارات بشری
- Schwartz Principles of Surgery
تاریخ آخرین ویرایش: 24 اردیبهشت 1403