آﻣﻮزش خودمراقبتی بیماران مبتلا به پنومونی
بیمار/ همراه گرامی خواهشمندیم در جهت ارائه خدمات بهتر، خودمراقبتی زیر را مطالعه فرموده و به این توصیه‌ها پس از ترخیص از بیمارستان توجه فرمائید.
آموزش بدو ورود
- تمامی سوالات خود در مورد مراقبت از بیمارتان در منزل در طول بستری در بخش را از پرستار بپرسید.
- دستبند مشخصات جهت شناسایی شما می‌باشد، لذا خواهشمند است تا زمان ترخیص آن را در مچ دست خود نگه دارید و هنگام ترخیص توسط پرستار بخش از دست شما خارج خواهد شد در غیر این صورت به پرستار اطلاع دهید.
- بهداشت فردی خود را در طول بستری رعایت نموده و دست‌های خود را مرتب بشویید.
- زباله‌های عادی خود را در سطل زباله آبی رنگ رها کنید.
- وسایل مربوط به پانسمان و سرم شما زباله عفونی محسوب می‌شود و باید در سطل زباله زرد رها شود.
- در صورت نیاز به پرستار از زنگ احضار که بالای سر شما نصب گردیده است استفاده نمایید.
- نرده‌های کنار تخت را جهت جلوگیری از سقوط بالا نگه دارید.
- در صورت داشتن سابقه بیماری و سابقه حساسیت (دارویی، غذایی) پرستار و پزشک معالج را در جریان قرار دهید.
- در صورتی که بیماری خاصی دارید و تحت درمان هستید به پزشک و پرستار خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است نیاز باشد داروهای شما قطع شده و داروهای جدید جایگزین شود.
آموزش حین بستری
رژیم غذایی:
در صورت مشکل بلع یا تهوع و استفراغ و یا دیسترس تنفسی شدید، موقتاً تغذیه از راه دهان قطع و تا بهبودی علائم مایعات وریدی جایگزین آن می‌شود.
فعالیت:
تا هنگام فروکش کردن تب، استراحت در بستر ضروری است پس از آن فعالیت‌های طبیعی را می‌تواند به تدریج از سر بگیرد.
مراقبت:
- بررسی‌های تشخیصی ممکن است شامل کشت خلط، آزمایش‌های خون و عکس ساده قفسه سینه باشد.
- نفس عمیق بکشید. در صورت دیسترس تنفسی، اکسیژن‌درمانی لازم است.
- برای اینکه بیمار یک پوزیشن راحت‌تر داشته باشد، سر تخت را بالا ببرید. انجام فیزیوتراپی قفسه سینه در حد تحمل انجام می‌شود.
- تغییر پوزیشن دوره‌ای بیمار برای بهبود ترشح برونش و بهبود اتساع و تهویه تمام نواحی ریه باید انجام شود، از یکطرف به طرف دیگر و از جلو به عقب، در صورت لزوم از ساکشن استفاده شود.
- جهت تخفیف درد سینه می‌توان از یک بالشتک ساده یا کمپرس گرم بر روی قفسه سینه استفاده کنید.
- در فیزیوتراپی قفسه سینه همکاری لازم را با تیم مراقبتی داشته باشید.
داروها:
طبق دستور پزشک داروها در فواصل و زمان مشخص توسط پرستار داده می‌شود.
آموزش پس از ترخیص
رژیم غذایی:
- از غذاهای پُر کالری و پُر پروتئین در حجم کم و وعده‌های زیاد مصرف کنید.
- در صورت نداشتن محدودیت مصرف مایعات، حداقل 8 یا 10 لیوان در روز بنوشید.
فعالیت:
استراحت نسبی داشته باشید و از فعالیت بیش از حد که ممکن است نشانه‌های بیماری (تنگی نفس، سرفه شدید، افزایش تعداد نبض و…) را تشدید نماید اجتناب نمائید.
مراقبت:
- برای بهبود وضعیت تنفسی خود، دم آهسته همراه با بازدم طولانی در وضعیت خم شده به جلو و با لب‌های غنچه‌ای انجام دهید.
- در وضعیت نیمه نشسته یا نشسته قرار بگیرید تا راحت‌تر نفس بکشید. (بسته به راحت بودن بیمار)
- به طور مکرر در تخت تغییر وضعیت دهید و در جهت سرفه و تنفس عمیق تلاش کنید.
- برای پاک کردن راه هوائی، آرام و به صورت کنترل شده سرفه کنید.
- بهداشت فردی (شستن دست، مسواک زدن و…) را جهت جلوگیری از عفونت‌های ناشی از عملکرد ضعیف سیستم ایمنی رعایت کنید.
- در صورت داشتن تنگی نفس به پزشک اطلاع دهید.
- با استفاده از یک دستگاه مرطوب‌کننده هوا با بخار و بخور گرم رطوبت کافی رابرای تنفس راحت‌تر بیمار را فراهم کنید.
آموزش سلامت:
- از مصرف نوشیدنی‌های حاوی الکل بپرهیزید.
- از استعمال دخانیات بپرهیزید.
- از استرس و اضطراب دوری نمایید.
- تغذیه سالم داشته باشید و از اضافه وزن بپرهیزید.
علائم هشدار
در صورت داشتن تب، کبودی لب‌ها، کاهش هوشیاری، تنفس سخت، درد قفسه سینه به پزشک یا اورژانس بیمارستان مراجعه فرمایید.
فهرست منابع
- Text book of Medical Physiology
- Kasper DL, et al. Cecil Essentials of Medicine/9 th edition / W.B.Saunders
- کتاب پرستاری برونر – سودارث
- مجموعه کامل دروس پرستاری – انتشارات بشری
تاریخ آخرین ویرایش: 13 شهریور 1402