بیماری پیرونی (Peyronie’s disease)

فیلم آموزش همگانی

بیماری پیرونی (Peyronie’s disease) چیست؟

بیماری پیرونی (Peyronie’s disease) به دلیل تجمع بافت فیبروزی اسکار (Fibrous scar tissue) در آلت تناسلی مرد ایجاد می‌شود که باعث انحنا در آلت تناسلی می‌گردد. این انحنا می‌تواند خفیف تا شدید باشد. انحنای شدید ممکن است باعث دردناک شدن نعوظ یا نعوظ ناکامل برای برقراری رابطهٔ جنسی شود. در شدیدترین حالت، بیماری پیرونی می‌تواند باعث ناتوانی جنسی (Impotence) گردد.

علائم بیماری پیرونی

علامت اصلی بیماری پیرونی انحنای آلت تناسلی است. آلت ممکن است به سمت بالا، پایین یا به هر طرف خم شود.
اگرچه ممکن است متوجه آن نشوید، علامت دیگر، بافت اسکاری است که باعث این بیماری می‌شود.
این بافت اسکار زیر پوست آلت تناسلی قرار دارد و می‌توان آن را لمس کرد. این بافت ممکن است مانند یک برآمدگی خطی یا ردیفی از برجستگی‌های کوچک احساس شود.

علائم دیگر عبارت‌اند از:

• اختلال نعوظ (Erectile dysfunction) یعنی مشکل در ایجاد یا حفظ نعوظ.
• کوتاه شدن آلت تناسلی به دلیل وجود بافت اسکار.
• درد در آلت تناسلی که ممکن است دائمی باشد یا فقط هنگام نعوظ رخ دهد.

علت بروز بیماری پیرونی

بافت اسکار زیر پوست آلت تناسلی علت ایجاد انحنا است.
دلیل دقیق شروع تشکیل این بافت اسکار به طور کامل مشخص نیست. برخی از مردانی که به بیماری پیرونی مبتلا هستند، سابقهٔ آسیب به آلت تناسلی یا درمان با پرتو (رادیوتراپی) برای سرطان پروستات دارند که باعث ایجاد بافت اسکار می‌شود.

در بیشتر موارد، علت دقیق این بافت اسکار ناشناخته است.
این بافت اسکار می‌تواند در چند سال اول به مرور بدتر شود و باعث افزایش انحنا گردد، به‌ویژه در هنگام نعوظ.
پس از چند سال، معمولاً روند پیشرفت متوقف می‌شود و در برخی موارد حتی کمی بهبود می‌یابد. با این حال، در اغلب موارد، این بافت هرگز به‌طور کامل از بین نمی‌رود.

تشخیص بیماری پیرونی

پزشک معمولاً یک معاینهٔ فیزیکی انجام می‌دهد.
در طول معاینه، پزشک آلت تناسلی را بررسی و لمس می‌کند تا وجود بافت اسکار را تشخیص دهد.
این کار معمولاً برای تشخیص بیماری کافی است.

گاهی پزشک برای بررسی دقیق‌تر، سونوگرافی تجویز می‌کند. در این حالت، قبل از انجام سونوگرافی، تزریقی برای ایجاد نعوظ انجام می‌شود تا بافت اسکار بهتر دیده شود.

پیشگیری یا اجتناب از بیماری پیرونی

از آنجا که پزشکان دلیل دقیق ایجاد بافت اسکار را نمی‌دانند، راه قطعی برای پیشگیری یا اجتناب از این بیماری وجود ندارد.

عوامل خطر شامل موارد زیر هستند:

• سابقه خانوادگی: اگر پدر یا برادر شما به این بیماری مبتلا باشد، احتمال ابتلای شما نیز بیشتر است.
• افزایش سن: این بیماری با افزایش سن شایع‌تر می‌شود.
• اختلالات بافت همبند (Connective tissue disorders): داشتن چنین بیماری‌هایی احتمال ابتلا را بیشتر می‌کند.

درمان بیماری پیرونی

هیچ درمان قطعی برای بیماری پیرونی وجود ندارد.
برنامهٔ درمانی شما به شدت علائم بستگی دارد.

• اگر انحنای آلت تناسلی خفیف باشد یا درد و اختلالی در رابطه جنسی ایجاد نکند، ممکن است به درمان نیاز نداشته باشید.
• در موارد دیگر، پزشک ممکن است دارو یا روش‌های درمانی دیگر را پیشنهاد دهد.

داروهای خوراکی

پزشک ممکن است داروهایی برای کاهش التهاب و حتی کاهش انحنا تجویز کند.

این داروها شامل موارد زیر هستند:

• آمینوبنزوات پتاسیم (Aminobenzoate potassium) – داروی نسخه‌ای
• ویتامین E – داروی بدون نسخه

توجه:

• مصرف بیش از حد این داروها می‌تواند به کبد آسیب برساند.
• آمینوبنزوات پتاسیم ممکن است باعث حالت تهوع یا کاهش اشتها شود.

داروهای دیگر که ممکن است پزشک تجویز کند شامل:

• تاموکسیفن (Tamoxifen)
• کلشیسین (Colchicine)
• پنتوکسی‌فیلین (Pentoxifylline)

تزریق داخل ضایعه (Intralesional injection)

در این روش، پزشک دارو را مستقیماً به بافت اسکار تزریق می‌کند.
این تزریق‌ها ممکن است شامل داروهای زیر باشند:

• وراپامیل (Verapamil)
• اینترفرون (Interferon)
• استروئیدها (Steroids)
• کلاژناز (Collagenase)

این داروها به تجزیهٔ بافت اسکار و رشد بافت جدید کمک می‌کنند.
تزریق‌ها معمولاً در طول ۳ ماه و در چند نوبت انجام می‌شوند.

همهٔ درمان‌ها اثربخش نیستند و در برخی موارد حتی ممکن است باعث بدتر شدن بافت اسکار شوند.
تصمیم‌گیری نهایی باید با مشورت پزشک انجام شود.

جراحی در بیماری پیرونی

جراحی معمولاً برای افرادی توصیه می‌شود که:

• در هنگام نعوظ درد شدیدی دارند یا
• نمی‌توانند نعوظ کافی برای رابطه جنسی داشته باشند.

انواع جراحی

1. قرار دادن پروتز آلت تناسلی (Penile prosthesis)
   • پروتز باعث می‌شود آلت سفت‌تر و صاف‌تر شود.
   • همچنین به ماندگاری نعوظ کمک می‌کند.
2. برداشتن بافت اسکار
   • پزشک بافت اسکار را حذف می‌کند تا انحنا کاهش یابد.

پزشک با شما دربارهٔ بهترین نوع جراحی صحبت خواهد کرد و روش مناسب را پیشنهاد می‌دهد.

زندگی با بیماری پیرونی

داشتن این بیماری می‌تواند بر زندگی جنسی و در نتیجه رابطهٔ شما با شریک زندگی‌تان تأثیر بگذارد.
این موضوع ممکن است باعث اضطراب و تحریک‌پذیری شما شود.
برخی مردان دربارهٔ این مشکل صحبت نمی‌کنند که می‌تواند باعث ایجاد فاصله در رابطه گردد.

راهکارها:

• صادقانه با شریک خود صحبت کنید.
• مشورت با پزشک یا درمانگر می‌تواند به ایجاد ارتباط سالم و باز کمک کند.

سؤالاتی که باید از پزشک بپرسید

• بهترین درمان برای من چیست؟
• آیا جراحی برای من مناسب‌ترین گزینه است؟
• دورهٔ بهبودی پس از جراحی چقدر طول می‌کشد؟
• آیا پس از درمان می‌توانم بدون درد رابطهٔ جنسی داشته باشم؟
• آیا در منطقهٔ من گروه‌های حمایتی وجود دارند؟
• آیا درمان‌ها عوارض جانبی دارند؟

منابع

• National Institutes of Health, MedlinePlus: Curvature of the penis
• National Institutes of Health, National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases: Penile Curvature (Peyronie’s Disease)

این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیک‌پژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وب‌سایت بیمارستان تهیه شده است.

لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیه‌های سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.

سلب مسئولیت: مطالب ارائه‌شده صرفاً جهت اطلاع‌رسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیه‌ها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد با پزشک معالج مشورت شود.

تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.