آﻣﻮزش مراقبت از کودکان در گاستروانتریت
مادر / همراه گرامی خواهشمندیم در جهت ارائه خدمات بهتر، خودمراقبتی زیر را مطالعه فرموده و به این توصیه‌ها پس از ترخیص از بیمارستان توجه فرمائید.
گاستروانتریت چیست؟
گاستروانتریت در کودکان یک بیماری عفونی در سیستم گوارشی است که تحت تاثیر باکتری، ویروس یا انگل ایجاد می‌شود.
گاستروانتریت در کودکان التهاب در معده و روده‌ها است که موجب اسهال، استفراغ، تهوع و سایر علائم ناراحتی گوارشی می‌شود. در کشور ما شایع‌ترین علل گاستروانتریت در کودکان ویروس‌ها هستند.
آموزش بدو ورود
- تمامی سوالات خود در مورد مراقبت از بیمارتان در منزل در طول بستری در بخش را از پرستار بپرسید.
- دستبند مشخصات جهت شناسایی شما می‌باشد، لذا خواهشمند است تا زمان ترخیص آن را در مچ دست خود نگه دارید و هنگام ترخیص توسط پرستار بخش از دست شما خارج خواهد شد در غیر این صورت به پرستار اطلاع دهید.
- بهداشت فردی خود را در طول بستری رعایت نموده و دست‌های خود را مرتب بشویید.
- زباله‌های عادی خود را در سطل زباله آبی رنگ رها کنید.
- وسایل مربوط به پانسمان و سرم شما زباله عفونی محسوب می‌شود و باید در سطل زباله زرد رها شود.
- در صورت نیاز به پرستار از زنگ احضار که بالای سر شما نصب گردیده است استفاده نمایید.
- نرده های کنار تخت را جهت جلوگیری از سقوط بالا نگه دارید.
- در صورت داشتن سابقه بیماری و سابقه حساسیت (دارویی، غذایی) پرستار و پزشک معالج را در جریان قرار دهید.
- در صورتی که بیماری خاصی دارید و تحت درمان هستید به پزشک و پرستار خود اطلاع دهید، زیرا ممکن است نیاز باشد داروهای شما قطع شده و داروهای جدید جایگزین شود.
- مدارک قبلی خود را به همراه داشته باشید تا پزشک بتواند در مورد درمان شما تصمیم درست بگیرد.
- داروها طبق دستور پزشک در زمان معین توسط پرستار تجویز می‌شود.
آموزش حین بستری
تغذیه:
- ممکن است موقتاً تغذیه از راه دهان قطع و تا بهبودی علائم مایعات وریدی جایگزین آن می‌شود.
- پس از شروع رژیم توسط پزشک به کودک اجازه دهید که رژیم غذایی در حدتحمل و مورد علاقه خود را داشته باشد.
فعالیت:
- تا هنگام فروکش کردن تب، استراحت در بستر ضروری است. پس از آن فعالیت‌های طبیعی را می تواند به تدریج از سر بگیرد.
- انجام فعالیت‌ها متناسب با سطح تحمل و سن کودک باشد، به طوری که با استراحت کودک تداخل ننماید.
مراقبت:
- محیطی آرام برای کودک فراهم آورید.
- والدین محترم: در فراهم آوردن محیطی آرام و استفاده از رفتاری آرام و اطمینان‌دهنده و توضیح در مورد روش‌ها و وسایل، شرکت در مراقبت از کودک، فراهم آوردن امکان فعالیت‌های سرگرم‌کننده و تشویق به گفتگو با ما همکاری لازم را داشته باشید.
- رعایت بهداشت فردی مانند شست‌وشوی مرتب دست و صورت و اجتناب از تماس با افراد مبتلا به عفونت‌های ویروسی توصیه می‌گردد.
آموزش پس از ترخیص
رژیم غذایی:
- با محدود کردن رژیم غذائی کودک به مایعات رقیق ساده، اسهال و استفراغ او را درمان کنید.
- پس از قطع شدن استفراغ، برای پیشگیری از کم‌آبی بدن ناشی از گاستروانتریت در کودکان، مقدار زیادی مایعات به کودک بدهید. پزشک مصرف محلول‌های آبرسان خوراکی را علاوه شیر مادر یا شیر خشک توصیه می‌کند.
- اگر مصرف به یک باره مایعات برای کودک شما تهوع‌آور است، او را در مصرف جرعه جرعه آن در طول زمان یاری کنید.
- از مصرف آبمیوه و شیر که باعث شدیدتر شدن اسهال می‌گردند، پرهیز نمایید.
- به تدریج یک رژیم غذایی نرمال را دنبال کنید، در حالی که مصرف محلول‌های آبرسان خوراکی را ادامه می‌دهید.
- تغذیه با مواد غذایی سبک مانند برنج، موز و سیب‌زمینی را کم‌کم آغاز نمایید.
- از دادن غذاهای شیرین مانند بستنی و شکلات اجتناب نمایید، زیرا سبب شدت اسهال می‌گردند.
- به کودک شیر گاو و یا غذاهائی که در ترکیبشان شیر گاو دارند، ندهید.
- برای جلوگیری از کم‌آبی به کودک مقادیر زیادی مایعات رقیق صاف نظیر آب، چای، ژله آبکی بدهید.
فعالیت:
انجام فعالیت‌های متناسب با سطح تحمل و سن کودک از طریق برنامه‌ریزی، به طوری که با استراحت کودک تداخل ننماید.
مراقبت:
- بدون مشورت با پزشک معالج به کودکان داروهای ضد اسهال ندهید.
- اگر کودک دچار تب خفیف شد از استامینوفن استفاده نمایید.
- ظروف و لیوان آب کودک را جدا کنید و دست‌های خود را مرتب بشویید، به خصوص اگر شما به اشیاء یا دستمال‌های کثیف دست می‌زنید.
- کودکان باید تا زمانی که علائم برطرف شوند استراحت کنند. تازمانی که اسهال ناشی از گاستروانتریت در کودکان برطرف نشده است، آنها نباید به مدرسه بازگردند.
علائم هشدار
در صورت مشاهده هر یک از علائم زیر سریعاً به پزشک معالج یا اورژانس بیمارستان مراجعه نمایید.
- تب بالای 38 درجه
- تهوع و استفراغ شدید
- اسهال شدید
- دل درد و دل‌پیچه
- بی‌قراری کودک
- وجود خون در مدفوع
- ضعف و بی‌حالی شدید
فهرست منابع
- Text book of Medical Physiology
- Nelson Text Book of Pediatric
- کتاب پرستاری برونر – سودارث
- مجموعه کامل دروس پرستاری – انتشارات بشری
تاریخ آخرین ویرایش: 17 مرداد 1402