پادکست

برای گوش کردن به پادکست، از دکمه پخش زیر استفاده نمایید:

راهنمای پس از ترخیص: مراقبت‌های بعد از برداشتن کیسه صفرا (کوله‌سیستکتومی) — ویژه بیماران

فیلم آموزش همگانی

درد، تهوع و داروها

درد برش‌ها در چند روز اول طبیعی است. اغلب استامینوفن/ایبوپروفن کفایت می‌کند؛ اگر مُسکن قوی‌تر تجویز شده، دقیقاً طبق نسخه مصرف کنید. تا وقتی داروی مخدر می‌خورید، رانندگی نکنید و الکل مصرف نکنید.

تهوع خفیف و نفخ (و گاهی شانه‌درد به‌علت گاز جراحی) شایع است و طی چند روز رو به بهبود می‌رود.

مراقبت از زخم

• معمولاً از روز بعد می‌توانید دوش کوتاه بگیرید (اگر پزشک شما توصیهٔ دیگری نکرده باشد). محل برش را با صابون ملایم بشویید و به‌آرامی خشک کنید.
• از حمام وان/استخر تا ترمیم کامل زخم‌ها اجتناب کنید.
• اگر نوارهای استریل (Steri‑Strip) دارید، خودبه‌خود می‌افتند؛ آن‌ها را نکنید.

تغذیه و گوارش

• از مایعات صاف شروع کنید و به‌تدریج به غذای نرم و سپس معمولی برسید.
• در ۲–۴ هفتهٔ نخست، چربی زیاد (سرخ‌کردنی‌ها، خامه، سوسیس/کالباس) را محدود کنید؛ وعده‌های کوچک و مکرر بهتر تحمل می‌شود.
• اسهال پس از عمل در برخی افراد رخ می‌دهد و معمولاً طی ۲–۴ هفته بهتر می‌شود. مایعات کافی، فیبر محلول (مثل یولاف) و پرهیز موقت از غذاهای خیلی چرب کمک‌کننده است. اگر ادامه‌دار شد با پزشک تماس بگیرید.
• برای یبوست ناشی از مُسکن‌ها: آب کافی، پیاده‌روی، مصرف میوه/سبزی و در صورت نیاز نرم‌کنندهٔ مدفوع طبق نظر پزشک.

فعالیت، رانندگی و بازگشت به کار

• پیاده‌روی سبک از روزهای اول توصیه می‌شود. پله اشکال ندارد؛ اما فعالیت‌های پرفشار را ۱۰–۱۵ روز به‌تدریج از سر بگیرید.
• رانندگی: حداقل ۲۴ ساعت پس از بیهوشی و فقط وقتی هیچ داروی خواب‌آور/مخدر مصرف نمی‌کنید و توان ترمز اضطراری دارید.
• بازگشت به کار: در لاپاراسکوپی معمولاً ۱–۲ هفته (کار دفتری زودتر)؛ در جراحی باز ۴–۶ هفته. نوع کار شما مهم است—با تیم جراحی هماهنگ کنید.

مراقبت از درن (در صورت وجود)

اگر درن دارید، آن را ایمن و ثابت نگه دارید، خروجی را طبق آموزش ثبت کنید و هر تغییری (افزایش ناگهانی، بوی بد، تغییر رنگ) را به تیم درمان اطلاع دهید. دستورهای اختصاصی جراح در اولویت است.

داروهای قبلی و بیماری‌های همزمان

داروهای زمینه‌ای (فشارخون، دیابت، رقیق‌کننده‌ها و …) را طبق برنامهٔ توافق‌شده از سر بگیرید. بیماران دیابتی: کنترل قند برای ترمیم بهتر زخم بسیار مهم است.

ویزیت و پیگیری

معمولاً یک ویزیت پیگیری ظرف ۱–۲ هفته برنامه‌ریزی می‌شود. در این ویزیت نتیجهٔ پاتولوژی (در صورت انجام) مرور می‌شود. زمان دقیق را از برگهٔ ترخیص یا مطب جویا شوید.

پرسش‌های رایج

چه زمانی می‌توانم ورزش کنم؟ پیاده‌روی از روز اول بلامانع است؛ تمرین‌های سنگین/دویدن را حدود ۱۰–۱۵ روز بعد به‌تدریج آغاز کنید و وزنه‌برداری سنگین را با اجازهٔ پزشک.

چه زمانی می‌توانم به زندگی جنسی برگردم؟ زمانی که درد ندارید و احساس راحتی می‌کنید—قانون ثابتی ندارد، اما از فشار مستقیم روی برش‌ها پرهیز کنید.

کارم بدنی است—چه کنم؟ کارهای سبک/دفتری معمولاً ۱–۲ هفته بعد از لاپاراسکوپی ممکن است؛ کارهای سنگین نیازمند زمان بیشتر و ارزیابی در ویزیت پیگیری است.

اسهال دارم—طبیعی است؟ بله، در برخی بیماران موقتی است و در ۲–۴ هفته فروکش می‌کند. اگر ادامه‌دار شد یا آزاردهنده بود، پزشک می‌تواند درمان‌های اختصاصی (مثلاً برای اسید صفرا) در نظر بگیرد.

تفاوت بهبودی: لاپاراسکوپی در برابر جراحی باز

• لاپاراسکوپی: ترخیص همان روز/یک شب بستری؛ بازگشت به روال عادی ظرف حدود ۱–۲ هفته.
• جراحی باز: معمولاً ۲–۳ روز بستری؛ بهبود خانگی ۴–۶ هفته.

منابع:

• Mayo Clinic — Cholecystectomy
• NHS — Gallbladder removal (Cholecystectomy)
• American College of Surgeons — For Patients: Cholecystectomy
• Kaiser Permanente — What to Expect at Home (Cholecystectomy)

این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیک‌پژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وب‌سایت بیمارستان تهیه شده است.

لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیه‌های سلامتی و درمانی ویژهٔ خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.

سلب مسئولیت: مطالب ارائه‌شده صرفاً جهت اطلاع‌رسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیه‌ها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد با پزشک معالج مشورت شود.

تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.