برداشت کلیه (Kidney removal) – آموزش حین ترخیص
شما تحت عمل جراحی قرار گرفتید تا بخشی از یک کلیه یا کل کلیه، غدد لنفاوی اطراف آن و شاید غده آدرنال برداشته شود. این مطلب به شما توضیح میدهد که پس از ترک بیمارستان چگونه از خود مراقبت کنید.
زمانی که در بیمارستان بودید
ممکن است یک برش جراحی به طول ۲۰ تا ۳۰ سانتیمتر (۸ تا ۱۲ اینچ) روی شکم یا پهلویتان داشته باشید. اگر جراحی شما به روش لاپاراسکوپی (Laparoscopy) انجام شده باشد، ممکن است سه یا چهار برش کوچک داشته باشید.
آنچه باید در منزل انتظار داشته باشید
بهبودی پس از برداشت کلیه معمولاً حدود ۳ تا ۶ هفته طول میکشد. ممکن است برخی از این علائم را داشته باشید:
- درد در شکم یا پهلویی که کلیه از آن برداشته شده است. این درد باید ظرف چند روز تا یک هفته بهتر شود.
- کبودی اطراف زخمهایتان که خودبهخود برطرف میشود.
- قرمزی اطراف زخمها که طبیعی است.
- درد در شانه در صورتی که جراحی شما با لاپاراسکوپی انجام شده باشد. گازی که برای پر کردن شکم استفاده میشود میتواند برخی از عضلات شکم را تحریک کند و درد را به شانه منتقل نماید.
فعالیت
- برای رفتن به خانه کسی باید شما را براند. خودتان رانندگی نکنید.
- ممکن است برای ۱ تا ۲ هفته اول برای فعالیتهای روزانه به کمک نیاز داشته باشید.
- منزل خود را طوری آماده کنید که استفاده از آن آسانتر باشد.
شما باید ظرف ۴ تا ۶ هفته قادر باشید بیشتر فعالیتهای معمول خود را انجام دهید. پیش از آن:
- چیزی سنگینتر از ۴٫۵ کیلوگرم (۱۰ پوند) برندارید تا زمانی که جراحتان اجازه دهد.
- از هرگونه فعالیت شدید، از جمله ورزش سنگین، وزنهبرداری و فعالیتهایی که باعث سخت شدن تنفس یا فشار آوردن میشوند، اجتناب کنید.
- پیادهروی کوتاه و استفاده از پله اشکالی ندارد.
- انجام کارهای سبک خانه اشکالی ندارد.
- خودتان را تحت فشار زیاد قرار ندهید. بهتدریج زمان و شدت ورزش خود را افزایش دهید. تا زمانی که در ویزیت پیگیری جراح اجازه نداد، فعالیت سنگین نکنید.
برای مدیریت درد:
- جراح داروهای مسکن برای استفاده در منزل تجویز میکند.
- اگر روزی ۳ یا ۴ بار قرص مسکن مصرف میکنید، سعی کنید آنها را در همان زمانهای مشخص هر روز و به مدت ۳ تا ۴ روز مصرف کنید. ممکن است اینگونه بهتر اثر کنند. توجه داشته باشید که این داروها میتوانند یبوست ایجاد کنند. سعی کنید عادات طبیعی دفع مدفوع خود را حفظ کنید.
- در صورت داشتن درد، سعی کنید از جا برخیزید و کمی حرکت کنید. این کار ممکن است دردتان را کاهش دهد.
- میتوانید کمی یخ روی زخم بگذارید، اما زخم را خشک نگه دارید.
- هنگام سرفه یا عطسه یک بالش را روی محل برش فشار دهید تا ناراحتی کمتر شود و برش محافظت گردد.
اطمینان حاصل کنید که خانهتان برای دوران نقاهت ایمن باشد.
مراقبت از زخم
- باید محل برش را تمیز، خشک و محافظتشده نگه دارید. پانسمانها را طبق آموزش ارائهدهنده مراقبت سلامت عوض کنید.
- اگر از بخیه، منگنه یا چسب برای بستن پوست استفاده شده است، میتوانید دوش بگیرید.
- اگر از نوارهای چسبی (tape strips) برای بستن پوست استفاده شده است، در هفته اول هنگام دوش گرفتن زخم را با پلاستیک بپوشانید. سعی نکنید نوارهای چسبی را جدا کنید. اجازه دهید خودبهخود بیفتند.
- تا زمانی که پزشک اجازه نداده، در وان حمام یا جکوزی ننشینید و شنا نکنید.
رژیم غذایی
- یک رژیم غذایی عادی داشته باشید.
- روزانه ۴ تا ۸ لیوان آب یا مایعات بنوشید، مگر اینکه دستور دیگری داده شده باشد.
اگر مدفوع شما سفت بود:
- سعی کنید پیادهروی و فعالیت خود را بیشتر کنید، اما زیادهروی نکنید.
- اگر امکان دارد، مقدار مصرف برخی از داروهای مسکن تجویزشده را کمتر کنید، چون برخی از آنها یبوست ایجاد میکنند.
- میتوانید از نرمکنندههای مدفوع استفاده کنید. این داروها بدون نسخه در داروخانهها در دسترس هستند.
- از ارائهدهنده مراقبت سلامت بپرسید چه ملینهایی میتوانید مصرف کنید.
- از او درباره غذاهای پر فیبر بپرسید یا پسیلیوم (Psyllium) امتحان کنید.
زمان تماس با پزشک
با جراح خود تماس بگیرید اگر:
- دمای بدن شما بالاتر از ۳۸°سانتیگراد (۱۰۰٫۵°فارنهایت) شد.
- زخمهای جراحی شما خونریزی دارند، قرمز یا گرم هستند یا ترشح غلیظ زرد، سبز یا شیری دارند.
- شکمتان متورم یا دردناک است.
- دچار تهوع یا استفراغ بیش از ۲۴ ساعت شدید.
- درد شما با مصرف داروهای مسکن بهبود نمییابد.
- تنفس برایتان دشوار شده است.
- سرفهای دارید که برطرف نمیشود.
- نمیتوانید چیزی بخورید یا بیاشامید.
- نمیتوانید ادرار کنید.
منابع
Razavi S, Kavoussi LR. Laparoscopic and robotic surgery of the kidney. In: Dmochowski RR, Kavoussi LR, Peters CA, et al, eds. Campbell-Walsh-Wein Urology. 13th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2026:chap 142.
Sharma V, Khanna A, Shah P. Contemporary open surgery of the kidney. In: Dmochowski RR, Kavoussi LR, Peters CA, et al, eds. Campbell-Walsh-Wein Urology. 13th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2026:chap 141.
MedlinePlus: Public health information platform provided by the National Library of Medicine (NLM) and is part of the National Institutes of Health (NIH).
این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیکپژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وبسایت بیمارستان تهیه شده است.
لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیههای سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ارائهشده صرفاً جهت اطلاعرسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیهها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد از دستورات پزشک معالج پیروی کرد و با پزشک معالج مشورت نمود.
تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.