آﻣﻮزش بیماران در مراقبت از فیستول و کاتتر

شما برای انجام همودیالیز به فیستول یا گرافت خود که ارتباطی است بین شریان و ورید و موجب دسترسی بهتر به جریان خون می‌شود، نیاز دارید. لذا با رعایت نکات ذیل می‌توانید باعث افزایش عمر فیستول دیالیز شوید یا عمر گرافت خود را طولانی‌تر نموده و از عوارضی مانند عفونت و از کار افتادن آن جلوگیری نمایید:

• بعد از ایجاد فیستول شریانی – وریدی برای جلوگیری از تورم، تا چند هفته عضو را بالا نگه دارید.
• لازم است هر دو روز یکبار پانسمان محل جراحی تعویض شود و در صورت نشت خون یا عفونت، حتماً به پزشک مربوطه مراجعه نمایید.
• برای کشیدن بخیه محل جراحی، حتماً با پزشک مربوطه هماهنگ شود.
• تا زمان کشیدن بخیه‌ها، هنگام حمام کردن از خیس نشدن محل جراحی اطمینان حاصل نمایید.
• از فشار و ضربه به فیستول جداً پرهیز نمایید.
• هنگام مراجعه به درمانگاه‌ها یا مراکز درمانی به پرستار یا پزشک خود اطلاع دهید که فیستور دارید تا از خون‌گیری و گرفتن فشار خون بپرهیزند.
• در روزهای اول از افت فشار خون خود جلوگیری کنید و آن را بین 14 تا 15 نگه دارید.
• از بلند کردن اجسام سنگسن به ویژه در روزهای اول بپرهیزید.
• از پوشیدن لباس‌های تنگ و ساق کوتاه بپرهیزید.
• موقع خوابیدن یا دراز کشیدن روی دست دارای فیستول نخوابید.
• سعی کنید از ابزاری مانند خمیر بازی جهت ورزش دادن به دست دارای فیستول استفاده کنید.
• در زمان شروع همودیالیز از طریق فیستول و یا گرافت شریانی – وریدی، با پزشک خود مشورت کنید و تا زمانی که پزشک اجازه انجام همودیالیز از طریق آنها را نداده، اقدام به استفاده از آن ننمایید.
• علائمی مثل بی‌حسی، خارش، درد، عفونت و یا هر نوع برجستگی غیر طبیعی عروق و محل سوزن‌ها را به پزشک یا پرستار دیالیز خود گزارش کنید.
• بعد از کشیدن سوزن‌ها پس از دیالیز به منظور پیشگیری از خونریزی ناشی از هپارین کردن (رقیق کردن خون) باید موضع چندین دقیقه محکم فشار داد.
• قبل از هر دیالیز، دست فیستول دار را با آب و صابون بشویید. بعد از دیالیز از فشار مناسب در محل خروج سوزن‌ها برای بند آمدن خون استفاده نمایید.
• می‌توانید در روز دیالیز از کمپرس سرد و روزهای بعد، از کمپرس گرم در محل تزریق و عروق استفاده کنید، مراقب باشید روی فیستول کمپرس نگذارید.