توپوگرافی قرنیه چیست؟
توپوگرافی قرنیه یک آزمایش چشمی است که سطح قرنیه شما را نقشهبرداری میکند. این آزمایش سریع و بدون درد است و هیچ چیزی به چشم شما تماس نمییابد. آزمایش مجموعهای از نقشههای رنگی تولید میکند که ارائهدهنده شما از آن برای تشخیص و مدیریت مشکلات مختلف چشمی استفاده میکند. توپوگرافی قرنیه بخشی ضروری از برنامهریزی پیشعملیاتی برای عمل لیزیک و سایر جراحیها است.
توپوگرافی قرنیه چیست؟
توپوگرافی قرنیه یک آزمایش بدون درد است که نقشههای رنگی از قرنیه شما تولید میکند. قرنیه شما سطح شفاف و خارجی چشم است. قرنیه بهطور طبیعی شکلی کمی منحنی دارد که نور را هنگام ورود به چشم شما خم میکند و به شما اجازه میدهد تا دنیای اطراف خود را ببینید. توپوگرافی قرنیه شکل قرنیه شما را برای تشخیص و مدیریت مشکلات مختلف چشمی ارزیابی میکند.
کلمه «توپوگرافی» معمولاً به ویژگیهای سطحی زمین (مانند کوهها یا رودخانهها) یا نقشههایی که این ویژگیها را توصیف میکنند اشاره دارد. بنابراین ممکن است از خود بپرسید این اصطلاح چه ارتباطی با چشمان شما دارد.
قرنیه خود را بهعنوان یک نسخه مینیاتوری از یک منطقه وسیع از زمین تصور کنید. مانند زمین، قرنیه شما میتواند صاف باشد یا پر از برجستگیها یا ویژگیهای غیرمعمول دیگر. در زمین، میتوانید درختان یا تغییرات ارتفاع را ببینید. اما معمولاً نمیتوانید چنین ویژگیهای سطحی را روی قرنیه خود مشاهده کنید. در اینجاست که توپوگرافی قرنیه وارد عمل میشود. این فناوری به متخصصان چشمپزشکی این امکان را میدهد که قرنیه شما را نقشهبرداری و اندازهگیری کنند، از جمله ضخامت و تغییرات ارتفاع آن.
توپوگرافی قرنیه استاندارد طلایی برای نقشهبرداری از تغییرات ظریف در قرنیه شما است که بهطور ناگهانی یا در طول زمان اتفاق میافتد. توپوگرافی قرنیه کامپیوتری نام دیگری برای این آزمایش است.
توپوگرافی قرنیه برای چه مواردی استفاده میشود؟
توپوگرافی قرنیه برای بسیاری از مقاصد استفاده میشود. این آزمایش به متخصصان چشمپزشکی کمک میکند تا:
- شرایطی که بر قرنیه شما تأثیر میگذارند را تشخیص داده و پیگیری کنند.
- برنامهریزی برای جراحی روی قرنیه شما و ارزیابی نتایج جراحی.
- تطابق لنزهای تماسی با شکل چشمهای شما.
تشخیص و پیگیری شرایط
توپوگرافی قرنیه نقش اساسی در تشخیص و پیگیری پیشرفت شرایط زیر دارد:
- آستیگماتیسم.
- کراتوکونوس.
- تخریب حاشیهای پلوسید (PMD).
- اسکار ناشی از جراحات یا عفونتها.
- رشدها، مانند پتریژیوم (چشم شناگران).
برنامهریزی و ارزیابی جراحی
توپوگرافی قرنیه به ارائهدهندگان این امکان را میدهد که مشکلاتی که میتواند بر موفقیت جراحیهای خاص چشم تأثیر بگذارد شناسایی کنند. برای مثال، این آزمایش میتواند شرایطی مانند کراتوکونوس را در مراحل اولیه تشخیص دهد، حتی قبل از آنکه علائمی بروز کند. افرادی که مبتلا به کراتوکونوس هستند، پس از جراحیهای چشم انکساری مانند لیزیک، در معرض خطر بالاتری از عوارض قرار دارند.
توپوگرافی قرنیه به ارائهدهندگان کمک میکند تا برنامهریزی کنند:
- جراحیهای انکساری، مانند لیزیک یا PRK، برای اصلاح بینایی شما.
- جراحی کاتاراکت برای جایگزینی لنز طبیعی چشم شما با یک لنز داخل چشمی.
- پیوند قرنیه برای دادن قرنیه جدید به شما.
- جراحی کراسلینکینگ قرنیه برای درمان کراتوکونوس و سایر شرایطی که باعث ضعیف شدن قرنیه شما میشوند.
تطابق لنزهای تماسی
توپوگرافی قرنیه اندازهگیریهای دقیقی از قرنیه شما ارائه میدهد. این اندازهگیریها به ارائهدهنده شما کمک میکند تا بهترین تطابق را برای لنزهای تماسی پیدا کند. این آزمایش بهویژه برای تطابق لنزهای گازنفوذپذیر (RGP) مفید است. این لنزهای سخت و بادوام به افرادی که چشمهای غیرمنظم یا شرایطی مانند کراتوکونوس دارند، کمک میکنند.
چه کسی به توپوگرافی قرنیه نیاز دارد؟
شما ممکن است به توپوگرافی قرنیه نیاز داشته باشید اگر:
- تمایل دارید جراحی انکساری لیزری (مانند لیزیک) انجام دهید. این آزمایش بخش حیاتی از ارزیابیهای پیشعملیاتی است تا مطمئن شوید که کاندیدای خوبی برای جراحی هستید. مشکلات پنهانی در قرنیه شما ممکن است منجر به عوارض پس از جراحی شود.
- نیاز به جراحی برای درمان بیماریهای قرنیه دارید. این آزمایش به ارائهدهنده شما کمک میکند تا جراحی شما را بهگونهای برنامهریزی کند که بهترین نتایج ممکن را داشته باشد.
- قبلاً جراحی کردهاید. ارائهدهندگان از این آزمایش برای ارزیابی نتایج جراحی شما استفاده میکنند.
- نیاز به لنزهای تماسی دارید. این آزمایش به ارائهدهنده شما کمک میکند تا لنزهای تماسی را با شکل چشمهای شما تطابق دهد. این آزمایش بهویژه زمانی اهمیت دارد که قرنیههای شما شکلی غیرمنظم داشته باشند.
چه کسی این آزمایش را انجام میدهد؟
توپوگرافی قرنیه معمولاً توسط یک متخصص چشم، اغلب یک چشمپزشک، انجام میشود.
جزئیات آزمایش
چطور آماده شوم؟
معمولاً نیازی به آمادگی خاصی برای این آزمایش نیست. با این حال، ارائهدهنده شما به شما خواهد گفت که آیا باید برای مدتی قبل از آزمایش لنزهای تماسی خود را بردارید یا خیر. بهطور موقت، لنزهای تماسی میتوانند شکل قرنیه شما را تغییر دهند (تحریف قرنیه). بنابراین، ممکن است لازم باشد آنها را برای چند هفته کنار بگذارید تا دقیقترین اندازهگیریها از قرنیه شما گرفته شود.
توپوگرافی قرنیه چگونه انجام میشود؟
توپوگرافی قرنیه سریع و بدون درد است. میتوانید آن را بهعنوان یک عکسبرداری تخصصی از چشمان خود تصور کنید. اینجا آنچه باید انتظار داشته باشید:
- شما مقابل دستگاهی مینشینید که شبیه به یک کاسه بزرگ است.
- پیشانی و چانه خود را در مکانهای مشخصشده قرار میدهید.
- به یک نقطه در داخل کاسه خیره میشوید و دستگاه تصاویر چشم شما را ثبت میکند.
- دستگاه این تصاویر را به مجموعهای از نقشههای رنگی تبدیل میکند.
- کل فرایند فقط چند دقیقه طول میکشد. شما هیچ دردی احساس نمیکنید و دستگاه هیچوقت به چشمان شما تماس پیدا نمیکند.
پس از آزمایش چه انتظاری باید داشته باشم؟
ارائهدهنده شما نتایج آزمایش شما را در معاینه یا در یک قرار ملاقات پیگیری توضیح خواهد داد. آنها ممکن است نقشهها را به شما نشان دهند و توضیح دهند که این نقشهها چه معنایی دارند.
خطرات این آزمایش چیست؟
این آزمایش آزمایشی ایمن است و هیچگونه خطر شناختهشدهای ندارد. این آزمایش بدون درد و سریع است و دستگاه هیچگاه به چشمان شما تماس پیدا نمیکند.
نتایج و پیگیری
نتایج چه معنایی دارند؟
آزمایش توپوگرافی قرنیه شما مجموعهای از نقشهها تولید میکند که رنگها و اعداد را نمایش میدهند. این نقشهها ویژگیهای سطحی قرنیه شما را نشان میدهند، از جمله نقاطی که قرنیه شما شیبدار یا صاف است. این آزمایش میتواند انواع مختلفی از نقشهها تولید کند، بسته به آنچه که ارائهدهنده شما نیاز دارد.
چه زمانی باید با پزشک خود تماس بگیرم؟
اگر سوالات یا نگرانیهایی درباره نتایج آزمایش دارید، یا اگر علائم جدید یا بدتر شدهای دارید، با ارائهدهنده خود تماس بگیرید.
منابع
- American Academy of Ophthalmology. Corneal Topography.
- Fan R, Chan TC, Prakash G, Jhanji V. Applications of corneal topography and tomography: a review. Clin Exp Ophthalmol. 2018.
- Ghemame M, Charpentier P, Mouriaux F. Corneal topography in clinical practice. J Fr Ophtalmol. 2019.
- Goto S, Maeda N. Corneal Topography for Intraocular Lens Selection in Refractive Cataract Surgery. Ophthalmology. 2021.
- MedlinePlus: Public health information platform provided by the National Library of Medicine (NLM) and is part of the National Institutes of Health (NIH).
این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیکپژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وبسایت بیمارستان تهیه شده است.
لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیههای سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ارائهشده صرفاً جهت اطلاعرسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیهها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد از دستورات پزشک معالج پیروی کرد و با پزشک معالج مشورت نمود.
تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.
