ترمیم شکاف لب و کام – آموزش حین ترخیص
فرزند شما تحت جراحی برای ترمیم نقصهای مادرزادی قرار گرفت که باعث شده بود لب یا سقف دهان بهطور طبیعی در دوران جنینی به هم نپیوندد. برای انجام این جراحی، فرزند شما بیهوشی عمومی (General anesthesia) (خواب و بدون احساس درد) دریافت کرد.
آنچه باید در منزل انتظار داشته باشید
پس از بیهوشی، گرفتگی بینی در کودکان طبیعی است. ممکن است لازم باشد یک هفته اول از طریق دهان نفس بکشند. از دهان و بینی آنها ترشح وجود خواهد داشت که باید ظرف حدود ۱ هفته برطرف شود.
مراقبت از برش جراحی
محل برش (زخم جراحی) را بعد از هر بار غذا دادن به کودک تمیز کنید.
- ممکن است جراح مایعی ویژه (پراکسید هیدروژن) برای تمیز کردن زخم در اختیارتان بگذارد. برای این کار از یک سوآب پنبهای (Q-tip) استفاده کنید. اگر این محلول داده نشد، از آب گرم و صابون استفاده کنید.
- پیش از شروع، دستهای خود را بشویید.
- از سمتی که نزدیکتر به بینی است شروع کنید.
- همیشه تمیز کردن را در دایرههای کوچک و دور از برش آغاز کنید. مستقیماً روی زخم را مالش ندهید.
- اگر جراح پماد آنتیبیوتیک تجویز کرده است، پس از خشک شدن و تمیز شدن برش، آن را روی زخم کودک بزنید.
- برخی بخیهها خودبهخود شل میشوند یا جذب میگردند. برخی دیگر باید در اولین ویزیت پیگیری توسط جراح خارج شوند. بخیههای فرزندتان را خودتان باز نکنید مگر اینکه جراح دستور داده باشد.
شما باید از برش جراحی کودک محافظت کنید:
- فقط به روشی که جراح گفته است به کودک غذا بدهید.
- از دادن پستانک خودداری کنید.
- نوزادان باید به پشت در صندلی مخصوص نوزاد بخوابند.
- کودک را طوری در آغوش نگیرید که صورتش روی شانه شما قرار گیرد. در این حالت ممکن است بینی به چیزی برخورد کرده و به برش آسیب برسد.
- تمام اسباببازیهای سخت را از دسترس کودک دور نگه دارید.
- از لباسهایی استفاده کنید که نیاز به عبور از سر یا صورت کودک نداشته باشند.
تغذیه
- نوزادان کوچک فقط باید شیر مادر یا شیر خشک بخورند. هنگام شیر دادن، کودک را در وضعیت نشسته نگه دارید.
- برای نوشیدن، از یک فنجان یا لبه قاشق استفاده کنید. اگر از شیشه استفاده میکنید، فقط از بطری و سرشیشهای که جراح توصیه کرده است استفاده نمایید.
- نوزادان بزرگتر یا کودکان باید تا مدتی پس از جراحی غذای نرم یا پورهشده بخورند تا بلع راحتتر شود. میتوانید غذا را با مخلوطکن یا غذاساز آماده کنید.
- کودکانی که بهجز شیر مادر یا شیر خشک غذا میخورند باید هنگام غذا خوردن بنشینند. آنها را فقط با قاشق تغذیه کنید. از چنگال، نی، چاپاستیک یا وسایل دیگر که ممکن است به برش آسیب بزند، استفاده نکنید.
غذاهای مناسب پس از جراحی شامل موارد زیر هستند:
- گوشت، ماهی یا مرغ پخته. آن را با آب گوشت، آب یا شیر مخلوط کنید.
- توفو یا سیبزمینی لهشده. مطمئن شوید نرم و روانتر از حالت معمول باشد.
- ماست، پودینگ یا ژله.
- پنیر کاتیج دانهریز.
- شیر خشک یا شیر.
- سوپهای خامهای.
- غلات پخته و غذای کودک.
غذاهایی که کودک نباید بخورد:
- دانهها، مغزها، تکههای آبنبات، شکلات چیپسی یا گرانولا (چه ساده و چه مخلوطشده با غذاها)
- آدامس، آبنبات ژلهای، آبنبات سفت یا آبنبات چوبی
- تکههای گوشت، ماهی، مرغ، سوسیس، هاتداگ، تخممرغ آبپز سفت، سبزیجات سرخشده، کاهو، میوه تازه یا قطعات درشت میوه و سبزیجات کنسروی
- کره بادامزمینی (چه ساده چه تکهدار)
- نان تست، بَیگل، شیرینی، غلات خشک، پاپکورن، چوبشور، کراکر، چیپس سیبزمینی، بیسکویت یا هر غذای خشک و ترد دیگر
فعالیت
- کودک میتواند بهطور آرام بازی کند. از دویدن و پریدن تا زمانی که جراح اجازه نداده، خودداری کنید.
- ممکن است کودک با آتل یا بَست بازو به خانه فرستاده شود. این وسایل مانع مالش یا خراشیدن محل برش میشوند. کودک باید حدود ۲ هفته بیشتر وقتها از آنها استفاده کند.
- آتلها را روی پیراهن آستینبلند بپوشانید. در صورت لزوم، آنها را به پیراهن بچسبانید تا در جای خود بمانند.
- میتوانید روزانه ۲ تا ۳ بار آتلها را باز کنید، اما فقط یکی را در هر بار.
- بازوها و دستهای کودک را حرکت دهید، ولی همیشه آنها را نگه دارید تا به برش برخورد نکنند.
- مطمئن شوید در محل آتلها روی بازوی کودک قرمزی یا زخم پوستی ایجاد نشود.
- جراح کودک به شما خواهد گفت چه زمانی میتوانید استفاده از آتلها را متوقف کنید.
- از جراح بپرسید چه زمانی شنا کردن ایمن است. در صورتی که کودک لوله گوش داشته باشد، باید از ورود آب به گوشها جلوگیری کنید.
مراقبتهای پیگیری
- ارائهدهنده مراقبت سلامت، کودک شما را به گفتاردرمانی ارجاع میدهد. همچنین ممکن است به متخصص تغذیه معرفی شود.
- بیشتر اوقات، گفتاردرمانی حدود ۲ ماه طول میکشد.
- به شما گفته خواهد شد چه زمانی برای ویزیت پیگیری مراجعه کنید.
زمان تماس با پزشک
با جراح تماس بگیرید اگر:
- هر بخشی از برش باز شود یا بخیهها از هم جدا شوند.
- محل برش قرمز شود یا ترشح داشته باشد.
- خونریزی قابلتوجهی از محل برش، دهان یا بینی وجود داشته باشد. اگر خونریزی با فشار ملایم متوقف نشد، به اورژانس بروید یا با ۱۱۵ تماس بگیرید.
- کودک نتواند مایعات بنوشد.
- کودک تب ۳۸٫۳°سانتیگراد (۱۰۱°فارنهایت) یا بالاتر داشته باشد.
- تب کودک پس از ۲ یا ۳ روز برطرف نشود.
- کودک دچار مشکل تنفسی شود.
Resources/منابع
Costello BJ, Ruiz RL. Comprehensive management of facial clefts. In: Fonseca RJ, ed. Oral and Maxillofacial Surgery. 3rd ed. St Louis, MO: Elsevier; 2018:chap 28.
Shaye D, Liu CC, Tollefson TT. Cleft lip and palate: an evidence-based review. Facial Plast Surg Clin North Am. 2015;23(3):357-372. PMID: 26208773 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/26208773/.
Wang TD, Milczuk HA. Cleft lip and palate. In: Flint PW, Francis HW, Haughey BH, et al, eds. Cummings Otolaryngology: Head and Neck Surgery. 7th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2021:chap 188.
MedlinePlus: Public health information platform provided by the National Library of Medicine (NLM) and is part of the National Institutes of Health (NIH).
این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیکپژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وبسایت بیمارستان تهیه شده است.
لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیههای سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ارائهشده صرفاً جهت اطلاعرسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیهها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد از دستورات پزشک معالج پیروی کرد و با پزشک معالج مشورت نمود.
تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.
