آسم (Asthma) – کودک – آموزش حین ترخیص
فرزند شما دچار آسم (Asthma) است، بیماریای که باعث تورم و تنگی راههای هوایی ریهها میشود. اکنون که فرزندتان از بیمارستان مرخص میشود، دستورهای ارائهدهنده مراقبت سلامت را دربارهٔ مراقبت از او در منزل دنبال کنید. از اطلاعات زیر بهعنوان یادآور استفاده نمایید.
زمانی که در بیمارستان بودید
در بیمارستان، پزشک یا پرستار به فرزند شما کمک کرد تا راحتتر نفس بکشد. این کار معمولاً شامل دادن اکسیژن از طریق ماسک و داروهایی برای باز کردن راههای هوایی ریهها بوده است.
آنچه باید در منزل انتظار داشته باشید
فرزند شما احتمالاً پس از ترک بیمارستان همچنان علائم آسم خواهد داشت. این علائم ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- ویزینگ (Wheezing) یا خسخس سینه و سرفه که ممکن است تا ۵ روز ادامه یابد.
- خواب و اشتها ممکن است تا حدود یک هفته طول بکشد تا به حالت طبیعی بازگردد.
ممکن است لازم باشد برای مراقبت از فرزندتان چند روزی از کار مرخصی بگیرید.
کنترل آسم فرزندتان در منزل
اطمینان حاصل کنید که علائم آسم را که باید در فرزندتان مراقب آن باشید، میشناسید.
باید بدانید چگونه عدد پیکفلو (Peak flow) فرزندتان را اندازه بگیرید و معنی آن را درک کنید:
- عدد پیکفلوی طبیعی و بهترین مقدار فردی فرزندتان را بدانید.
- عددی که نشان میدهد آسم او در حال بدتر شدن است را بدانید.
- عددی که به معنی نیاز به تماس با پزشک است را بشناسید.
- شماره تماس پزشک فرزندتان را همیشه همراه داشته باشید.
برخی عوامل محرک (Triggers) میتوانند علائم آسم را بدتر کنند. بدانید چه عواملی آسم فرزندتان را تشدید میکنند و هنگام بروز این وضعیت چه باید کرد. عوامل شایع شامل موارد زیر هستند:
- حیوانات خانگی
- بوهای ناشی از مواد شیمیایی یا پاککنندهها
- چمن و علفهای هرز
- دود
- گرد و غبار
- سوسکها
- اتاقهای مرطوب یا کپکزده
همچنین بدانید چگونه از بروز یا تشدید علائم آسم در هنگام فعالیت جلوگیری کنید. عوامل زیر نیز ممکن است محرک آسم فرزندتان باشند:
- هوای سرد یا خشک
- هوای آلوده یا دودی
- چمن تازه چیدهشده
- شروع یا توقف ناگهانی فعالیت — اطمینان حاصل کنید که فرزندتان قبل از فعالیت بدنی گرم کند و پس از آن سرد شود.
درک درستی از داروهای آسم فرزندتان و نحوه مصرف صحیح آنها داشته باشید، از جمله:
- داروهای کنترلکننده آسم که باید هر روز مصرف شوند.
- داروهای سریعالاثر (Quick-relief medicines) که هنگام بروز علائم باید استفاده شوند.
دور نگه داشتن فرزندتان از دود سیگار
هیچکس نباید در خانه شما سیگار بکشد — نه شما، نه مهمانان، نه پرستار کودک و نه هیچ فرد دیگری.
افرادی که سیگار میکشند باید بیرون از خانه این کار را انجام دهند و کت مخصوصی بپوشند تا ذرات دود روی لباسشان ننشیند. این کت باید بیرون از خانه یا دور از دسترس کودک نگهداری شود.
از کارکنان مهدکودک، پیشدبستانی، مدرسه یا هرکسی که از فرزندتان مراقبت میکند بپرسید آیا سیگار میکشند یا خیر. اگر سیگار میکشند، اطمینان حاصل کنید که دور از فرزندتان این کار را انجام دهند.
مدرسه و آسم
کودکان مبتلا به آسم ممکن است در مدرسه به حمایت زیادی نیاز داشته باشند. آنها ممکن است برای کنترل آسم و انجام فعالیتهای مدرسه به کمک کارکنان نیاز داشته باشند.
باید یک برنامه اقدام برای آسم (Asthma action plan) در مدرسه وجود داشته باشد. افرادی که باید نسخهای از این برنامه را داشته باشند (بسته به سیاست مدرسه) میتوانند شامل موارد زیر باشند:
- معلم فرزندتان
- پرستار مدرسه
- دفتر مدرسه
- مربیان ورزش یا معلمان تربیت بدنی
فرزندتان باید بتواند در صورت نیاز داروهای آسم خود را در مدرسه مصرف کند.
کارکنان مدرسه باید عوامل محرک آسم فرزند شما را بشناسند. در صورت لزوم، کودک باید بتواند به مکانی دیگر برود تا از محرکها دور بماند.
زمان تماس با پزشک
در صورتی که فرزند شما هر یک از علائم زیر را داشت، فوراً با پزشک تماس بگیرید:
- دشواری در تنفس
- فرو رفتن عضلات قفسه سینه در هنگام هر نفس
- تند شدن تنفس (بیش از ۵۰ تا ۶۰ تنفس در دقیقه در حالت غیرگریه)
- صدا دادن یا ناله هنگام تنفس
- نشستن با شانههای خمشده به جلو
- رنگ آبی یا خاکستری در پوست، لبها، لثهها، ناخنها یا اطراف چشمها
- خستگی شدید یا بیحالی
- کمتحرکی یا شل شدن بدن
- باز شدن پرههای بینی در هنگام تنفس
همچنین اگر فرزندتان علائم زیر را داشت، با پزشک تماس بگیرید:
- کاهش اشتها
- بیقراری یا تحریکپذیری
- اختلال در خواب
منابع (References)
Jackson DJ, Lemanske RF, Bacharier LB. Management of asthma in infants and children. In: Burks AW, Holgate ST, O’Hehir RE, et al, eds. Middleton’s Allergy: Principles and Practice. 9th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020:chap 50.
Liu AH, Bacharier LB, Fitzpatrick Am, Sicherer SH. Childhood asthma. In: Kliegman RM, St. Geme JW, Blum NJ, et al, eds. Nelson Textbook of Pediatrics. 22nd ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2025:chap 185.
National Heart, Lung, and Blood Institute website. Asthma Management Guidelines: Focused Updates 2020. Updated February 4, 2021. Accessed April 10, 2024.
MedlinePlus: Public health information platform provided by the National Library of Medicine (NLM) and is part of the National Institutes of Health (NIH).
این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیکپژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وبسایت بیمارستان تهیه شده است.
لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیههای سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ارائهشده صرفاً جهت اطلاعرسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیهها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد از دستورات پزشک معالج پیروی کرد و با پزشک معالج مشورت نمود.
تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.
