آرترودز (جوشدادنِ مفصل)
آرترودز (Arthrodesis) یا جوشدادنِ مفصل (Joint fusion) جراحیای است که دو استخوان را در یک مفصل بهطور دائمی به هم جوش میدهد. ممکن است ارائهدهندهٔ خدمات سلامت شما این روش را در صورتِ دردِ شدیدِ مفصل، سفتی یا سایر علائمی که بهشدت کیفیت زندگی شما را تحتتأثیر قرار میدهند پیشنهاد کند. این روش معمولاً فقط زمانی مطرح میشود که سایر درمانهای غیرجراحی مؤثر نبوده باشند.
آرترودز چیست؟
آرترودز جراحیای است که دو استخوان را در یک مفصل بهطور دائمی به هم متصل میکند. ارائهدهندگان خدمات سلامت به این روش «جوشدادنِ مفصل» نیز میگویند.
مفاصل هر جایی در بدن شما هستند که دو استخوان به هم میرسند. آنها به شما کمک میکنند تقریباً همهٔ بخشهای بدنتان را حرکت دهید.
ارائهدهندهٔ خدمات سلامت ممکن است جوشدادنِ مفصل را زمانی پیشنهاد کند که سایر درمانهای غیرجراحی نتوانستهاند به شما در کنترلِ علائمِ شدیدی مانند دردِ مفصل، سفتی یا مشکل در حرکت کمک کنند.
انواع جوشدادنِ مفصل
جراحان میتوانند جوشدادنِ مفصل را روی مفاصلِ زیادی در بدن شما انجام دهند، از جمله:
- مچپاها.
- پاها.
- ستونفقرات.
- مفاصلِ خاجیخاصرهای (Sacroiliac joints).
- مچدستها.
- انگشتانِ دست و شستها.
آرترودز چه چیزهایی را درمان میکند؟
آرتریتِ شدید شایعترین دلیلی است که افراد به جوشدادنِ مفصل نیاز پیدا میکنند. اگر آرتریت غضروفی را که یک مفصل را بالشتکگذاری و لغزانش میکند ساییده باشد، استخوانها روی هم سایش پیدا میکنند. با گذشتِ زمان، این موضوع میتواند مفصل شما را آسیب بزند و بسیار دردناک شود. دلایلِ دیگرِ نیاز به جوشدادنِ مفصل عبارتاند از:
- شکستگیهای شدیدِ استخوان (استخوانهای شکسته) که به استخوانهای داخلِ یک مفصل آسیب میزنند.
- وضعیتهای سلامتِ خاصی که بر مفاصل شما اثر میگذارند (مانند دیسکِ هرنیهشده یا لیزخوردگیِ مهره، Spondylolisthesis).
- اگر یک مفصلِ آسیبدیده به رباطها، تاندونها یا عصبهای شما آسیب میزند.
جزئیاتِ اقدام
پیش از آرترودز چه اتفاقی میافتد؟
پیش از آرترودز شما با ارائهدهنده و جراح خود ملاقات خواهید کرد. آنها دربارهٔ علائمِ شما و اینکه این علائم تا چه حد روالِ روزمره و کیفیتِ زندگیتان را تحتتأثیر قرار میدهند سؤال میکنند. آنها مرور میکنند که چه درمانهای غیرجراحی را امتحان کردهاید و میپرسند این درمانها تا چه حد مؤثر بودهاند.
با ارائهدهندگان خود صادق باشید. اینکه بفهمید ممکن است به جراحی نیاز داشته باشید میتواند ترسناک باشد، اما تجربههای خود را کوچک نشمارید. اگر درد یا سایر علائم انجامِ فعالیتهای روزمره را برایتان دشوار میکنند، گفتنِ آن ارزشمند است و شاید شما کاندیدِ خوبی برای جوشدادنِ مفصل باشید.
آمادهسازی برای انواعِ خاصِ جوشدادنِ مفصل میتواند متفاوت باشد، اما بهطور کلی، شما به موارد زیر نیاز دارید:
- معاینهٔ فیزیکی برای اطمینان از اینکه برای جراحی بهاندازهٔ کافی سالم هستید.
- آزمایشهای خون.
- تصویربرداری، از جمله رادیوگرافی (X-ray). ممکن است به تصویربرداریِ تشدید مغناطیسی (MRI) یا سیتیاسکن (CT scan) نیز نیاز داشته باشید.
به ارائهدهنده و جراح خود تمامِ داروها و مکملهای بدوننسخه (OTC) یا گیاهیای را که مصرف میکنید اطلاع دهید. ممکن است لازم باشد پیش از جراحی مصرفِ برخی داروها یا مکملها را متوقف کنید.
جراح به شما خواهد گفت که چه زمانی باید خوردن و نوشیدن را در روزِ پیش از جراحی متوقف کنید. بیشترِ افراد باید ۱۲ ساعت پیش از آرترودز از خوردن و نوشیدن خودداری کنند.
حینِ جوشدادنِ مفصل چه اتفاقی میافتد؟
در روزِ جراحی، بیهوشی (Anesthesia) دریافت میکنید تا بدنتان بیحس شود و مطمئن شوید هیچ دردی احساس نمیکنید. «متخصصِ بیهوشی» (Anesthesiologist) یا بیهوشیِ عمومی (General anesthesia) برای خواباندنِ شما و/یا بیحسیِ ناحیهای (Regional anesthesia) برای بیحسکردنِ ناحیهٔ اطرافِ مفصلی که باید آرترودز شود به شما میدهد.
مراحلِ دقیقِ جوشدادنِ مفصل به این بستگی دارد که کدام مفصل باید جوش داده شود. جراح به شما خواهد گفت چه انتظاری داشته باشید. بهطور کلی، او:
- برشهایی در پوستِ اطرافِ مفصل شما ایجاد میکند.
- غضروف و استخوانِ آسیبدیده را برمیدارد.
- پینها، سیمها، پلاکها، میلهها یا پیچها را در دو استخوانی که باید جوش داده شوند قرار میدهد.
- بستها را در جای خود محکم میکند، سپس برشها را میبندد.
با بهبودِ شما، دو استخوان با هم رشد کرده و یکی میشوند. این امر مفاصلِ پیشتر آسیبدیده را قویتر، پایدارتر و کمدردتر میکند.
آرترودز چقدر طول میکشد؟
مدتِ زمانِ جراحیِ جوشدادنِ مفصل به این بستگی دارد که کجا به آرترودز نیاز دارید. جوشدادنِ ستونفقرات میتواند تا پنج ساعت طول بکشد. مفاصلِ کوچکتر و کمپیچیدهتر معمولاً زمانِ کمتری میبرند. جراح به شما خواهد گفت چه انتظاری داشته باشید.
پس از آرترودز چه اتفاقی میافتد؟
برخی انواعِ آرترودز سرپایی هستند، یعنی میتوانید همان روز به خانه بروید. برخی دیگر بستریاند و باید دستکم یک شب در بیمارستان بمانید تا تیمِ درمان پس از جراحی شما را پایش کند.
خطرات / مزایا
مزایای آرترودز چیست؟
بزرگترین فایدهٔ آرترودز میزانِ بهبودی است که میتواند در کیفیتِ زندگیِ شما ایجاد کند. افرادی که جوشدادنِ مفصل انجام دادهاند معمولاً پس از بهبود، کاهشِ چشمگیرِ درد و سایر علائم ــ یا نبودِ آنها ــ را تجربه میکنند. این روشی ایمن و مؤثر برای تسکینِ علائمی است که سایر درمانها نتوانستهاند مدیریت کنند.
جوشدادنِ مفصل معمولاً کاهشِ علائم را بهطور دائمی و مادامالعمر به افراد میدهد. بیشترِ افراد میتوانند به همهٔ فعالیتهای بدنیِ معمولِ خود، از جمله ورزش یا بازیهای ورزشی، بازگردند.
خطراتِ آرترودز چیست؟
مانند هر جراحی، آرترودز برخی خطرات دارد، از جمله:
- عفونتها.
- خونریزی.
- درد.
- واکنشها به بیهوشی.
- جوشنخوردن (Nonunion) ــ اینکه استخوانها بهدرستی به هم جوش نخورند.
داشتنِ جوشدادنِ مفصل میتواند دامنهٔ حرکتیِ یک مفصل (اینکه تا چه حد میتوانید آن را حرکت دهید) را بهطور دائمی کاهش دهد. چون دو استخوان به یکی تبدیل شدهاند، ممکن است پس از جراحی نتوانید آن بخش از بدنتان را بهاندازهٔ قبل یا به نرمیِ گذشته حرکت دهید.
برخی افراد در آینده به جراحیهای اضافی (بازنگری/ترمیمی، Revision) نیاز پیدا میکنند.
با جراح خود دربارهٔ خطرِ عوارض صحبت کنید. آنها به شما کمک میکنند هرگونه خطرِ بالقوه را درک کنید و تصمیم بگیرید که آیا جوشدادنِ مفصل بهترین گزینهٔ درمانی است یا نه.
بهبودی و چشمانداز
زمانِ بهبودیِ آرترودز چقدر است؟
زمانِ بهبودیِ آرترودز بسته به جایی که به آن نیاز دارید متفاوت است. برای مثال، جوشدادنِ مفصل در یک انگشت معمولاً سریعتر از جوشدادنِ ستونفقرات بهبود مییابد.
زمانِ بهبودی پس از جوشدادنِ مفصل بر اساس محلِ آرترودز متفاوت است. این زمان میتواند از چند ماه تا بیش از یک سال طول بکشد. جراح بر اساس محلِ آرترودز و وضعیتِ خاصِ شما یک چارچوبِ زمانیِ مشخصِ بهبودی به شما خواهد داد.
باید بتوانید در هفتههای پس از آرترودز بهتدریج فعالیتهای معمولِ خود را از سر بگیرید. جراح یا ارائهدهندهٔ خدمات سلامت به شما خواهند گفت چه زمانی از سرگیریِ فعالیتهای بدنی ایمن است. آنها به شما خواهند گفت در هنگامِ بهبودی از چه فعالیتها، حرکات یا وضعیتهایی باید پرهیز کنید.
آیا جراحیِ آرترودز دردناک است؟
بهدلیلِ بیهوشی، در طولِ آرترودز هیچ دردی احساس نخواهید کرد.
پس از جراحی، درد خواهید داشت، بهویژه در چند هفتهٔ نخستِ بهبودی. از خودِ جراحی درد احساس خواهید کرد و نیز دردی که با آغازِ فرایندِ ترمیمِ بدنتان ایجاد میشود.
جراح برای تسکینِ درد شما ترکیبی از داروهای مسکنِ نسخهای، داروهای ضدالتهابِ غیراستروئیدیِ بدوننسخه (NSAIDs) ــ در صورتیکه مصرفِ آنها برای شما ایمن باشد ــ و استامینوفن پیشنهاد خواهد کرد. جراح به شما خواهد گفت از هر نوع دارو در هر روز یا در بازهٔ زمانیِ مشخص چهقدر میتوانید مصرف کنید.
چه زمانی با پزشک تماس بگیرم
چه زمانی باید با ارائهدهندهٔ خدمات سلامت خود تماس بگیرم؟
اگر هر یک از علائمِ زیر را تجربه کردید فوراً با جراح یا ارائهدهندهٔ خدمات سلامت خود تماس بگیرید:
- تبِ بالاتر از ۳۹°سانتیگراد (۱۰۱°فارنهایت).
- خونریزی.
- نشانههای عفونت در محلِ جراحی، از جمله نشت، تورم، تغییرِ رنگ، بو یا احساسِ گرما.
- دردِ جدید یا بدترشونده.
پرسشهای متداولِ دیگر
آیا آرترودز جراحیِ بزرگ محسوب میشود؟
بیشترِ انواعِ آرترودز از نظرِ جراحان «جراحیِ بزرگ» محسوب میشوند، اما این فقط اصطلاحی است برای طبقهبندیِ میزانِ پیچیدگیِ یک اقدام. آنچه بیش از همه اهمیت دارد، دریافتِ درمانِ درست برای مدیریتِ علائم و بهبودِ کیفیتِ زندگیِ شماست. اگر پیش از جوشدادنِ مفصل مضطرب هستید با ارائهدهندهٔ خدمات سلامت یا جراح خود صحبت کنید.
تفاوتِ جوشدادنِ مفصل با آرترودز چیست؟
هیچ تفاوتی وجود ندارد ــ اینها اصطلاحاتِ متفاوت برای یک روشِ جراحیِ یکسان هستند. آرترودز تعریفِ پزشکیِ جوشدادنِ مفصل است. ارائهدهندهٔ خدمات سلامت یا جراح شما ممکن است هنگامِ صحبت دربارهٔ مدیریتِ علائم با این نوع جراحی از این دو اصطلاح بهجای هم استفاده کند.
References/منابع
- American Academy of Orthopaedic Surgeons. Spinal Fusion. Last reviewed 2/2022. Accessed 3/22/2024.
- American Orthopaedic Foot & Ankle Society. Ankle Fusion (Ankle Anthrodesis). Accessed 3/22/2024.
- Arthritis Foundation. Understanding Your Joint Surgery Options. Accessed 3/22/2024.
- Jimenez A, Anand P. Wrist Arthrodesis. In: StatPearls. 2023 Jul 25. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2024 Jan. Accessed 3/22/2024.
- MedlinePlus: Public health information platform provided by the National Library of Medicine (NLM) and is part of the National Institutes of Health (NIH).
این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیکپژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وبسایت بیمارستان تهیه شده است.
لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیههای سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ارائهشده صرفاً جهت اطلاعرسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیهها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد از دستورات پزشک معالج پیروی کرد و با پزشک معالج مشورت نمود.
تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.
