آﻣﻮزش خودمراقبتی بیماران در ابدومینوپلاستی
بیمار/ همراه گرامی خواهشمندیم در جهت ارائه خدمات بهتر، خودمراقبتی زیر را مطالعه فرموده و به این توصیه‌ها پس از ترخیص از بیمارستان توجه فرمائید.
ابدومینوپلاستی چیست؟
ابدومینوپلاستی عبارت است از برداشتن پوست اضافه و چروک خورده شکم و صاف نمودن سطح شکم و چنانچه عضلات شکم شل شده باشد، بازسازی می‌شود. در این عمل ممکن است تنها پوست اضافه و یا پوست و چربی اضافه شکم برداشته شود.
بزرگی مختصر شکم را نباید با استفاده از ابدومینوپلاستی درمان نمود. در این موارد استفاده از رژیم غذایی و ورزش مرتب توصیه می‌گردد.
آموزش بدو ورود
- دستبند مشخصات جهت شناسایی شما می‌باشد، لذا خواهشمند است تا زمان ترخیص آن را در مچ دست خود نگه دارید و هنگام ترخیص توسط پرستار بخش از دست شما خارج خواهد شد در غیر این صورت به پرستار اطلاع دهید.
- بهداشت فردی خود را در طول بستری رعایت نموده و دست‌های خود را مرتب بشویید.
- زباله‌های عادی خود را در سطل زباله آبی رنگ رها کنید.
- وسایل مربوط به پانسمان و سرم شما زباله عفونی محسوب می‌شود و باید در سطل زباله زرد رها شود.
- در صورت نیاز به پرستار، از زنگ احضار که بالای سر شما نصب گردیده است استفاده نمایید.
- نرده‌های کنار تخت را جهت جلوگیری از سقوط بالا نگه دارید.
- شب قبل از عمل شام سوپ (غذای سبک) میل کرده و از نیمه شب ناشتا باشید.
- هر گونه آرایش و لاک ناخن را پاک نمایید.
- موهای محل عمل، قبل از رفتن به اتاق عمل تراشیده خواهند شد.
- قبل از رفتن به اتاق عمل زیورآلات، اجسام فلزی، گیره سر، دندان مصنوعی و غیره را خارج کنید و در صورت داشتن پروتز به پرستار اطلاع دهید.
- قبل از انتقال به اتاق عمل، مثانه (ادرار) را تخلیه نمایید.
- قبل از انتقال به اتاق عمل، کلیه لباس‌ها (لباس زیر، جوراب و…) را در آورید و لباس مخصوص اتاق عمل بپوشید.
- در صورت داشتن سابقه بیماری و سابقه حساسیت (دارویی، غذایی) پرستار و پزشک معالج را در جریان قرار دهید.
- در صورتی که بیماری خاصی دارید و تحت درمان هستید به پزشک و پرستار خود اطلاع دهید.
- گرافی‌ها و مدارک قبل از عمل را به همراه داشته باشید.
آموزش حین بستری
رژیم غذایی و تغذیه:
تا 24 ساعت بعد از عمل نبايستی چيزی بخوريد. بعد از شروع حركات دودی روده و دفع گاز از مقعد، طبق نظر پزشك ابتدا مايعات روشن مثل چای كمرنگ، آب كمپوت و سپس مايعات كامل (سوپ) شروع می‌شود و بعد به مرور رژيم نرم و به تدريج رژيم معمولی جايگزين می‌شود. از مصرف مواد غذايی نفاخ (آبميوه‌های خام و مصنوعی، ذرت، كلم، لوبيا، نخود، نوشابه‌های گازدار) خودداری كنيد.
فعالیت:
- در بستر پاها را حرکت دهید، تا از لخته شدن خون در پاها پیشگیری شود. بهتر است هر چه زودتر از بستر خارج شده و راه بروید.
- برای خروج از بستر، ابتدا مدتی در لبه تخت نشسته و پاها را آویزان نمائید و چهارپایه کوچک زیر پا قرار دهید. در صورت نداشتن سرگیجه، تاری دید و… با کمک تیم مراقبتی راه بروید.
- در هنگام راه رفتن، سرفه و تنفس عمیق محل بخیه را با دست گرفته یا با بالش ثابت نگه دارید تا از درد در ناحیه عمل جلوگیری نمائید.
مراقبت:
- بی‌حرکتی پس از عمل می‌تواند باعث رکود خون در پاها و افزایش احتمال عفونت ریه‌ها گردد، لذا ورزش‌های تنفسی (تنفس عمیق و سرفه) و چرخش پا را بلافاصله پس از عمل انجام دهید.
- یکی از مهمترین مراقبت‌های بعد از عمل ابدومینوپلاستی، استراحت مطلق روز بعد از عمل است. بهتر است تا چندین روز پس از عمل، از انجام فعالیت‌های سنگین خودداری کنید.
- درد در ناحیه شکم ممکن است تا چند روز پس از عمل وجود داشته باشد که این امر طبیعی است.
- در صورت داشتن درد، به پرستار اطلاع داده تا طبق تجویز پزشک اقدامات لازم جهت تسكین درد شما را انجام دهد.
- در صورت خونریزی از محل عمل جراحی و خیس شدن پانسمان به پرستاران بخش اطلاع دهید.
- از دستكاری سرم‌ها و رابط‌های متصل به خود خودداری كنید.
- داروها در فواصل منظم توسط پرستار به شما داده می‌شود. در صورت داشتن هر گونه سوال در خصوص داروها از پرستار سوال نمایید و بدون اجازه پزشک و پرستار از دارو استفاده نكنید.
آموزش پس از ترخیص
رژیم غذایی:
- پس از شروع تغذيه هيچ ممنوعيت غذايی نداريد مگر در موارد داشتن بيماری‌های زمينه‌ای (ديابت، فشار خون و…)
- از مصرف مواد غذايی نفاخ مانند حبوبات، نوشابه‌های گازدار، شير، آبميوه‌های صنعتی و… بپرهيذيد.
- جهت جلوگيری از يبوست از مايعات فراوان، مواد غذايی حاوی سبوس، سبزيجات و ميوه‌جات تازه مصرف نماييد.
- مواد غذايی را در حجم كم و دفعات زياد مصرف نماييد.
- مصرف آبمیوه‌های طبیعی مثل آب آناناس می‌تواند در روند بهبودی زخم‌ها موثر باشد.
فعالیت:
راه رفتن و یا انجام فعالیت‌های سبک توصیه می‌شود، زیرا این کار از بروز ایجاد لخته خون در پاهای فرد جلوگیری می‌کند. اما از سر گرفتن فعالیت‌های ورزشی سنگین را بهتر است به مدت ۶ ماه پس از عمل به تاخیر بیندازید.
مراقبت:
- گن مخصوص خود را تا 2 ماه طبق دستور پرشک استفاده کنید و هنگام استحمام یا تعویض پانسمان خارج نمایید.
- از وارد كردن فشار بر روی نواحی عمل شده بپرهيزيد.
- داروهای تجویزی پزشک را به طور مرتب مصرف نمایید.
- برای جلوگیری از وارد شدن فشار به شکم خود در دوره نقاهت، بهتر است از خوابیدن بر روی شکم خودداری کنید. همچنین نیاز است به هنگام خوابیدن و استراحت نمودن به کمک دو بالش پشت کمر خود، به حالتی که بدن در وضعیت خمیده باشد بخوابید.
- برای تسکین درد از انجام فعالیت‌های سنگین در هفته اول بپرهیزید.
- برای به جریان افتادن خون، پیاده‌روی کنید.
- سفتی عضلات در ناحیه عمل پس از جراحی طبیعی است که به مروز زمان به حالت طبیعی خود باز می‌گردند.
- در طول سه هفته اول بهبودی، هیچ تلاشی برای کشیدن بدن یا صاف ایستادن انجام ندهید. همانطور که بهبود می‌یابید عضلات نرم‌تر شده و به تدریج می‌توانید به حالت اول برگردید.
- بهتر است از لباس‌های راحت و گشاد استفاده کنید. با توجه به این نکته که احتمال خونریزی از محل درن‌ها وجود دارد از ملحفه بر روی محل خواب خود استفاده کنید.
- مصرف داروهای رقیق‌کننده خون مثل آسپرین، وارفارین و غیره را تا 2 هفته اول پس از عمل ترک کنید.
- در صورت کارگذاری درن در محل عمل، باید 24 الی 48 ساعت بعد برای برداشتن درن‌ها به مطب پزشک خود مراجعه فرمایید.
دارو:
- جهت تسکین درد، از داروی مُسکن تجویز شده طبق دستور پزشک استفاده نمائید.
- داروهای تجویز شده توسط پزشک مانند آنتی‌بیوتیک را یک دوره کامل در فواصل معین مصرف کنید.
آموزش سلامت:
- از مصرف نوشیدنی‌های حاوی الکل بپرهیزید.
- از استعمال دخانیات بپرهیزید.
- از استرس و اضطراب دوری نمایید.
- تغذیه سالم داشته باشید و از اضافه وزن بپرهیزید.
زمان مراجعه بعدی:
یک هفته تا 10 روز بعد از عمل جراحی برای کشیدن بخیه‌های ناحیه عمل به پزشک معالج خود مراجعه نمائید..
علائم هشدار
در صورت بروز هر یک از علائم زیر سریعاً به پزشک معالج یا اورژانس بیمارستان مراجعه کنید.
- خونریزی ناحيه عمل
- ترشحات چرکی و بدبو
- تب و لرز
- درد شدید که به مُسکن پاسخ نمی‌دهد
- باز شدن بخیه‌های محل عمل جراحی
- تنگی نفس همراه با تپش قلب
- ادم و تورم ساق پا
فهرست منابع
- Sabiston Text book of Surgery/Saunders
- Schwartz Principles of Surgery
- کتاب پرستاری برونر – سودارث
- مجموعه کامل دروس پرستاری – انتشارات بشری
تاریخ آخرین ویرایش: 24 تیر 1402