شما تحت عمل جراحی برای درمان سرطان لوزالمعده (Pancreatic cancer) قرار گرفتهاید.
اکنون که به خانه بازمیگردید، دستورهای مربوط به مراقبت از خود در منزل را دنبال کنید.
زمانی که در بیمارستان بودید
تمام یا بخشی از لوزالمعدهٔ شما پس از آنکه بیهوشی عمومی (General anesthesia) دریافت کردید، برداشته شد؛ بهطوریکه در زمان عمل در خواب و بدون درد بودید.
جراح شما برشی (Incision) در قسمت میانی شکم ایجاد کرده است. این برش ممکن است افقی (Horizontal) یا عمودی (Vertical) باشد. ممکن است کیسهٔ صفرا (Gallbladder)، مجرای صفراوی (Bile duct)، طحال (Spleen)، بخشهایی از معده و رودهٔ کوچک و غدد لنفاوی (Lymph nodes) نیز برداشته شده باشند.
آنچه باید در منزل انتظار داشته باشید
جراح برای شما داروهای مسکن (Pain medicines) تجویز خواهد کرد. نسخهٔ خود را همان زمان که به خانه بازمیگردید تهیه کنید تا در صورت نیاز دارو در دسترس داشته باشید. داروی ضد درد را بهمحض شروع درد مصرف کنید؛ صبر کردن بیش از حد باعث میشود شدت درد افزایش یابد.
ممکن است در محل زخم منگنه (Staples) یا بخیههای قابلجذب (Dissolving stitches) در زیر پوست همراه با چسب مایع پوستی (Liquid adhesive) وجود داشته باشد. قرمزی و تورم خفیف طی دو هفتهٔ نخست طبیعی است. درد در اطراف زخم معمولاً بهمدت ۱ تا ۲ هفته ادامه دارد و باید هر روز بهتر شود.
احتمال دارد کبودی یا قرمزی پوست در اطراف زخم مشاهده کنید که بهتدریج برطرف خواهد شد.
ممکن است هنگام ترخیص از بیمارستان، درن (Drain) در محل جراحی وجود داشته باشد. پرستار به شما آموزش خواهد داد که چگونه از آن مراقبت کنید.
مگر اینکه جراح به شما دستور داده باشد، آسپرین، ایبوپروفن (Ibuprofen) یا ناپروکسن (Naproxen) مصرف نکنید، زیرا ممکن است احتمال خونریزی را افزایش دهند.
فعالیت
احتمالاً طی ۶ تا ۸ هفته قادر خواهید بود بیشتر فعالیتهای روزمرهٔ خود را انجام دهید. تا آن زمان:
- از بلند کردن اجسامی سنگینتر از ۱۰ تا ۱۵ پوند (۴/۵ تا ۷ کیلوگرم) خودداری کنید تا زمانی که جراح اجازه دهد.
- از انجام فعالیتهای سنگین بپرهیزید. این فعالیتها شامل ورزش شدید، وزنهبرداری یا هر فعالیتی است که باعث نفسنفسزدن یا فشار زیاد شود.
- راه رفتنهای کوتاه و استفاده از پلهها بلامانع است.
- انجام کارهای سبک منزل مانعی ندارد.
- خود را بیش از حد خسته نکنید و بهتدریج میزان فعالیت خود را افزایش دهید.
- بیاموزید چگونه در حمام از خود مراقبت کنید و از سقوط در منزل پیشگیری نمایید.
مراقبت از زخم
جراح یا پرستار به شما توضیح خواهد داد که چگونه باید از زخم جراحی خود مراقبت کنید. اگر پوست با بخیه، منگنه یا چسب بسته شده باشد، میتوانید پانسمانها را بردارید و دوش بگیرید.
- اگر برای بستن زخم از منگنه استفاده شده است، جراح حدود یک هفته پس از عمل آنها را برمیدارد.
- اگر از نوار چسبی (Tape strips) استفاده شده است:
- در چند روز نخست پس از عمل، هنگام دوش گرفتن، محل زخم را با پلاستیک بپوشانید.
- نوارها را با شستوشو جدا نکنید؛ آنها حدود یک هفته بعد بهصورت خودبهخود میافتند.
- تا زمانی که جراح اجازه نداده، در وان یا جکوزی ننشینید و شنا نکنید.
رژیم غذایی و تغذیه
پیش از ترک بیمارستان، با کارشناس تغذیه (Dietitian) دربارهٔ نوع خوراکیهایی که باید در منزل مصرف کنید، مشورت کنید.
ممکن است لازم باشد آنزیمهای لوزالمعده (Pancreatic enzymes) و انسولین (Insulin) مصرف کنید. در صورت نیاز، جراح برای شما تجویز خواهد کرد. ممکن است تنظیم دُز این داروها مدتی طول بکشد؛ جراح یا ارائهدهندهٔ مراقبت سلامت (Health care provider) به شما در این زمینه کمک خواهد کرد.
توجه داشته باشید که پس از عمل، ممکن است در هضم چربیها دچار مشکل شوید.
- غذاهایی را انتخاب کنید که پروتئین و کربوهیدرات بالا و چربی کم دارند.
- خوردن چند وعدهٔ کوچک در طول روز معمولاً آسانتر از وعدههای بزرگ است.
- در صورت بروز اسهال (Diarrhea)، جراح یا پزشک خود را مطلع سازید.
پیگیری
حدود ۱ تا ۲ هفته پس از ترخیص، باید در ویزیت پیگیری (Follow-up visit) با جراح خود شرکت کنید. حتماً در زمان مقرر مراجعه نمایید.
ممکن است نیاز به درمانهای تکمیلی سرطان مانند شیمیدرمانی (Chemotherapy) یا پرتودرمانی (Radiation therapy) داشته باشید. دربارهٔ این گزینهها با پزشک خود مشورت کنید.
زمان تماس با پزشک
در صورت مشاهدهٔ هر یک از موارد زیر، با جراح تماس بگیرید:
- تب ۳۸/۳°سانتیگراد (۱۰۱°F) یا بالاتر
- خونریزی، قرمزی یا گرمی محل زخم
- مشکل در عملکرد درن
- خروج ترشح غلیظ، قرمز، قهوهای، زرد، سبز یا شیریرنگ از زخم
- دردی که با داروی مسکن کنترل نمیشود
- تنگینفس یا سختی در تنفس
- سرفهٔ مداوم
- ناتوانی در خوردن یا نوشیدن
- تهوع، اسهال یا یبوست کنترلنشده
- زردی پوست یا سفیدی چشمها
- مدفوع به رنگ خاکستری
منابع
Debrin JA. Pancreatic cancer: clinical aspects, assessment, and management. In: Jarnagin WR, Allen PJ, Chapman WC, et al, eds. Blumgart’s Surgery of the Liver, Biliary Tract and Pancreas. 7th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2023:chap 62.
Modi B, Shires T. Pancreatic cancer, cystic pancreatic neoplasms, and other nonendocrine pancreatic tumors. In: Feldman M, Friedman LS, Brandt LJ, eds. Sleisenger and Fordtran’s Gastrointestinal and Liver Disease. 11th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2021:chap 60.
MedlinePlus: Public health information platform provided by the National Library of Medicine (NLM) and is part of the National Institutes of Health (NIH).
این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیکپژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وبسایت بیمارستان تهیه شده است.
لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیههای سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ارائهشده صرفاً جهت اطلاعرسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیهها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد از دستورات پزشک معالج پیروی کرد و با پزشک معالج مشورت نمود.
تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.