کووید-۱۹ خفیف تا متوسط (Mild to moderate COVID-19) – آموزش حین ترخیص
بهتازگی در شما بیماری کروناویروس ۲۰۱۹ (COVID-19) تشخیص داده شده است. کووید-۱۹ موجب عفونت در ریهها میشود و ممکن است باعث بروز مشکلاتی در اندامهای دیگر از جمله کلیهها، قلب و کبد گردد. در بیشتر موارد، این بیماری باعث بیماری تنفسی همراه با تب، سرفه و تنگینفس میشود. ممکن است علائم شما خفیف تا متوسط یا شدید باشند.
این مطلب دربارهٔ بهبودی از کووید-۱۹ خفیف تا متوسطی است که نیاز به بستری در بیمارستان ندارد. افرادی که دچار بیماری شدید میشوند معمولاً در بیمارستان درمان میگردند.
بهبودی از کووید-۱۹ ممکن است ۱۰ تا ۱۴ روز یا بیشتر طول بکشد، بسته به علائم شما. برخی افراد حتی پس از برطرفشدن عفونت و زمانیکه دیگر توانایی انتقال بیماری را ندارند، تا چند ماه علائم پایدار دارند. این حالت را کووید طولانی (Long COVID) مینامند.
آنچه باید در منزل انتظار داشته باشید
شما تست کووید-۱۹ مثبت داشتهاید و حالتان بهاندازهای خوب است که میتوانید در خانه بهبود یابید. در مدت اقامت در خانه، سعی کنید خود را از دیگران جدا کرده و از تماس با سایر افراد در داخل و خارج از منزل پرهیز کنید تا از انتقال ویروس به دیگران جلوگیری شود.
- تا حد امکان، در اتاقی مشخص و جدا از دیگران بمانید. در صورت امکان از حمام جداگانه استفاده کنید. جز برای دریافت مراقبت پزشکی، از خانه خارج نشوید.
- در زمان مراجعه به ارائهدهندهٔ مراقبت سلامت (Health care provider) یا زمانی که افراد دیگر در همان اتاق حضور دارند، از ماسک یا رسپیراتور مناسب استفاده کنید که بهخوبی روی بینی و دهان شما بدون شکاف قرار گیرد.
- برای تهویهٔ هوای منزل اقدام کنید؛ میتوانید هواکش حمام و آشپزخانه را روشن کنید، از تصفیهکنندهٔ هوای قابلحمل استفاده کنید، و در صورت وجود سیستم گرمایش یا سرمایش مرکزی، فن آن را روی حالت «روشن» قرار دهید.
- دستهای خود را چندین بار در روز با آب جاری و صابون بهمدت دستکم ۲۰ ثانیه بشویید. اگر صابون و آب در دسترس نبود، از ضدعفونیکنندهٔ الکلی با دستکم ۶۰٪ الکل استفاده کنید.
- وسایل شخصی مانند لیوان، قاشقوچنگال، حوله یا ملحفه را با دیگران به اشتراک نگذارید و هر چیزی را که استفاده کردهاید با آب و صابون بشویید.
داروها
ارائهدهندهٔ مراقبت سلامت ممکن است برای کمک به بهبودی شما داروهای ضدویروس (Antiviral medicines) مانند نیرماترلویرو/ریتوناویر (nirmatrelvir/ritonavir) تجویز کند. دارو را دقیقاً طبق دستور مصرف کنید و هیچ نوبتی را از قلم نیندازید.
مراقبت از خود
مدیریت علائم، تغذیهٔ مناسب و حفظ تحرک در دوران نقاهت در خانه اهمیت زیادی دارد.
مدیریت علائم کووید-۱۹
در طول بهبودی در خانه، علائم خود را تحت نظر بگیرید. دستورهای پزشک را دنبال کرده و داروها را طبق تجویز مصرف کنید. اگر علائم شما شدید شد، با شمارهٔ ۱۱۵ یا مرکز اورژانس محلی تماس بگیرید.
برای کمک به کنترل علائم کووید-۱۹ اقدامات زیر را انجام دهید:
- استراحت کافی داشته باشید و مایعات فراوان بنوشید.
- استامینوفن (Acetaminophen) و ایبوپروفن (Ibuprofen) به کاهش تب کمک میکنند. گاهی ممکن است پزشک توصیه کند هر دو نوع دارو را مصرف کنید. مقدار توصیهشده را برای کاهش تب مصرف کنید. در کودکان زیر ۶ ماه از ایبوپروفن استفاده نکنید.
- حمام یا اسفنج ولرم میتواند به پایین آوردن تب کمک کند. مصرف دارو را ادامه دهید تا دمای بدن دوباره بالا نرود.
- برای گلودرد، چندین بار در روز با آب نمک گرم (نیم قاشق چایخوری یا حدود ۳ گرم نمک در یک فنجان یا ۲۴۰ میلیلیتر آب) قرقره کنید. مایعات گرم مانند چای یا چای لیمو با عسل بنوشید. از آبنبات یا قرص مکیدنی گلو استفاده کنید.
- برای رطوبت بیشتر هوا و کاهش گرفتگی بینی از بخارساز یا دوش آب گرم استفاده کنید تا خشکی گلو و سرفه کاهش یابد.
- اسپری سالین (نمکی) نیز میتواند به کاهش گرفتگی بینی کمک کند.
- برای کاهش اسهال، روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان مایعات شفاف مانند آب، آبمیوهٔ رقیقشده یا سوپ رقیق مصرف کنید تا مایعات ازدسترفته جبران شود. از لبنیات، غذاهای سرخشده، کافئین، الکل و نوشیدنیهای گازدار پرهیز کنید.
- در صورت حالت تهوع، وعدههای غذایی کوچک و سبک بخورید. از غذاهای بودار پرهیز کنید. روزانه ۸ تا ۱۰ لیوان آب یا مایعات شفاف بنوشید تا بدن کمآب نشود.
- سیگار نکشید و از دود دستدوم نیز دوری کنید.
تغذیه
برخی از علائم کووید-۱۹ مانند از دستدادن حس بویایی و چشایی، تهوع یا خستگی ممکن است باعث کاهش تمایل به خوردن شوند. بااینحال، رعایت تغذیهٔ سالم برای بهبودی ضروری است.
پیشنهادهای زیر ممکن است مفید باشند:
- غذاهای سالمی را که معمولاً دوست دارید بخورید و هر زمان احساس گرسنگی کردید غذا میل کنید، نه فقط در زمان وعدههای غذایی.
- رژیم خود را متنوع نگه دارید و شامل میوهها، سبزیجات، غلات کامل، لبنیات و مواد پروتئینی باشد. در هر وعده غذایی یک منبع پروتئین مانند توفو، حبوبات، پنیر، ماهی، مرغ یا گوشت کمچرب قرار دهید.
- برای افزایش لذت از غذا، از سبزیها و ادویهها مانند پیاز، سیر، زنجبیل، سرکه، ترشی، خردل و سس تند استفاده کنید.
- غذاهایی با بافت (نرم یا ترد) و دمای متفاوت (سرد یا گرم) را امتحان کنید تا ببینید کدام برایتان خوشایندتر است.
- وعدههای غذایی کوچکتر را در دفعات بیشتر طی روز مصرف کنید.
- پیش از غذا یا حین صرف غذا مایعات زیادی ننوشید تا زود سیر نشوید.
فعالیت بدنی
حتی اگر انرژی کمی دارید، تحرک روزانه برای بازیابی توان بدنی بسیار مهم است.
- تمرینات تنفس عمیق میتوانند به افزایش اکسیژن در ریهها و باز شدن مجاری هوایی کمک کنند. از پزشک بخواهید روش انجام آن را به شما آموزش دهد.
- حرکات کششی ساده مانع از خشک یا سفت شدن بدن میشوند. سعی کنید در طول روز تا حد امکان نشسته و صاف بمانید.
- هر روز در خانه کمی پیادهروی کنید؛ مثلاً ۵ دقیقه، ۵ بار در روز. هر هفته مدت آن را کمی افزایش دهید.
زمان بازگشت به فعالیتهای معمول
وقتی احساس بهبودی کردید، میتوانید به فعالیتهای عادی خود بازگردید در صورتیکه هر دو شرط زیر برقرار باشند:
- دستکم ۲۴ ساعت است که حالتان بهتر شده و علائم در حال بهبود هستند.
- تب ندارید و از داروهای تببر استفاده نمیکنید.
حتی اگر احساس بهبودی دارید، ممکن است تا چند روز دیگر همچنان ویروس را به دیگران منتقل کنید. بنابراین پس از بازگشت به فعالیتهای معمول، برای ۵ روز آینده اقدامات زیر را برای محافظت از دیگران ادامه دهید:
- رعایت بهداشت فردی مناسب
- تهویهٔ بهتر هوای محیط
- استفاده از ماسک در حضور دیگران
- رعایت فاصلهگذاری فیزیکی با پرهیز از تماس نزدیک و ازدحام
- انجام تست خودارزیابی پیش از حضور در محیطهای سربسته با دیگران
اگر پس از بازگشت به فعالیتهای معمول تب یا علائم دوباره ظاهر شدند، باید مجدداً در خانه بمانید و از دیگران فاصله بگیرید. وقتی تب و علائم بیش از ۲۴ ساعت بهبود یافت، میتوانید فعالیتها را از سر بگیرید و بهمدت ۵ روز دیگر اقدامات محافظتی را ادامه دهید.
زمان تماس با پزشک
اگر علائم شما در حال بدتر شدن است، با ارائهدهندهٔ مراقبت سلامت تماس بگیرید.
در صورت بروز هر یک از موارد زیر، فوراً با شمارهٔ ۱۱۵ (اورژانس) تماس بگیرید:
- تنگینفس یا دشواری در تنفس
- درد یا فشار قفسهٔ سینه
- گیجی یا عدم توانایی در بیدار شدن
- تغییر رنگ لبها یا صورت به آبی، خاکستری یا رنگپریده
- تشنج
- اختلال در گفتار (تکلم نامفهوم)
- ضعف یا بیحسی در اندام یا یک سمت صورت
- ورم پاها یا بازوها
- یا هر علامت شدید یا نگرانکنندهٔ دیگر
منابع
Centers for Disease Control and Prevention website. Respiratory Illnesses: respiratory virus guidance. Updated March 1, 2024. Accessed December 24, 2024.
Centers for Disease Control and Prevention website. COVID-19: types of COVID-19 treatment. Updated December 20, 2024. Accessed December 24, 2024.
Centers for Disease Control and Prevention website. Respiratory illnesses: masks and respiratory virus prevention. Updated March 1, 2024. Accessed December 24, 2024.
Centers for Disease Control and Prevention website. Respiratory illnesses: preventing the spread of respiratory viruses when you’re sick. Updated March 1, 2024. Accessed December 24, 2024.
MedlinePlus: Public health information platform provided by the National Library of Medicine (NLM) and is part of the National Institutes of Health (NIH).
این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیکپژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وبسایت بیمارستان تهیه شده است.
لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیههای سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ارائهشده صرفاً جهت اطلاعرسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیهها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد از دستورات پزشک معالج پیروی کرد و با پزشک معالج مشورت نمود.
تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.
