ذاتالریه یا پنومونی در کودکان (Pneumonia in children) – آموزش حین ترخیص
فرزند شما دچار ذاتالریه (Pneumonia) است، عفونتی که در ریهها ایجاد میشود. اکنون که فرزندتان از بیمارستان مرخص میشود، مهم است که دستورهای ارائهدهندهٔ مراقبت سلامت را برای ادامهٔ بهبودی در خانه دنبال کنید. از اطلاعات زیر بهعنوان یادآور استفاده نمایید.
زمانی که در بیمارستان بودید
در بیمارستان، ارائهدهندگان مراقبت سلامت به فرزند شما کمک کردند تا بهتر نفس بکشد. همچنین به او داروهایی برای از بین بردن میکروبهایی که باعث ذاتالریه شده بودند دادند و اطمینان حاصل کردند که مایعات کافی دریافت کرده است.
آنچه باید در منزل انتظار داشته باشید
فرزند شما احتمالاً پس از ترک بیمارستان همچنان برخی از علائم ذاتالریه را خواهد داشت.
- سرفه بهتدریج طی ۷ تا ۱۴ روز بهتر میشود.
- خواب و اشتها ممکن است تا یک هفته طول بکشد تا به حالت طبیعی بازگردد.
- ممکن است لازم باشد برای مراقبت از فرزندتان چند روز از کار مرخصی بگیرید.
مراقبت در منزل
تنفس هوای گرم و مرطوب به شل شدن موکوس چسبناک (Mucus) که ممکن است راه هوایی کودک را ببندد کمک میکند. سایر اقدامات مفید عبارتاند از:
- قرار دادن حولهٔ گرم و مرطوب نزدیک بینی و دهان کودک
- پر کردن دستگاه بخور (Humidifier) با آب گرم و قرار دادن کودک در معرض بخار گرم آن
(از دستگاههای بخارساز بخار داغ استفاده نکنید، زیرا ممکن است باعث سوختگی شوند.)
برای خارج شدن موکوس از ریهها، چند بار در روز بهآرامی قفسهٔ سینهٔ کودک را ضربه بزنید. این کار را میتوان در حالی انجام داد که کودک دراز کشیده است.
همهٔ افرادی که با کودک تماس دارند باید دستهای خود را با آب گرم و صابون یا محلول ضدعفونی الکلی بشویند. سعی کنید کودکان دیگر را از او دور نگه دارید.
اجازه ندهید هیچکس در خانه، خودرو یا نزدیک کودک سیگار بکشد.
از ارائهدهندهٔ مراقبت سلامت دربارهٔ واکسنها برای پیشگیری از سایر عفونتها مانند موارد زیر سؤال کنید:
- واکسن کووید-۱۹ (COVID-19)
- واکسن آنفلوآنزا (Flu/Influenza)
- واکسن پنوموکوک (Pneumococcal)
همچنین مطمئن شوید که تمام واکسنهای کودک طبق برنامهٔ سنی بهروز باشد.
تغذیه و نوشیدن مایعات
اطمینان حاصل کنید که فرزندتان مایعات کافی مینوشد.
- اگر کودک زیر ۱۲ ماه است، شیر مادر یا شیر خشک بدهید.
- اگر کودک بیش از ۱۲ ماه دارد، شیر کامل بدهید.
برخی نوشیدنیها میتوانند به شل شدن موکوس و آرامسازی راههای هوایی کمک کنند، مانند:
- چای گرم
- لیموناد
- آب سیب
- آب مرغ (برای کودکان بالای ۱ سال)
غذا خوردن یا نوشیدن ممکن است کودک را خسته کند، بنابراین مقادیر کم ولی در دفعات بیشتر به او بدهید.
اگر کودک به دلیل سرفه دچار استفراغ شد، چند دقیقه صبر کنید و دوباره تلاش کنید به او غذا یا نوشیدنی بدهید.
داروها
آنتیبیوتیکها (Antibiotics) به بیشتر کودکان مبتلا به ذاتالریه کمک میکنند تا بهبود یابند.
- ممکن است پزشک از شما بخواهد آنتیبیوتیک به کودک بدهید.
- هیچ نوبتی از دارو را فراموش نکنید.
- تمام دورهٔ تجویز دارو را کامل کنید، حتی اگر کودک زودتر احساس بهبودی کند.
داروهای ضدسرفه یا سرماخوردگی را بدون تجویز پزشک به کودک ندهید، زیرا سرفه به خروج موکوس از ریهها کمک میکند.
پزشک به شما خواهد گفت که آیا استفاده از استامینوفن (Acetaminophen) یا ایبوپروفن (Ibuprofen) برای تب یا درد مجاز است یا نه، و در صورت مجاز بودن، چند بار در روز میتوان آنها را داد.
به کودک آسپرین ندهید.
چه زمانی با پزشک تماس بگیرید
با پزشک کودک تماس بگیرید یا در صورت وجود هر یک از علائم زیر با شماره اضطراری ۱۱۵ تماس بگیرید:
- مشکل در تنفس
- فرو رفتن عضلات قفسه سینه در هر دم
- تنفس سریعتر از ۵۰ تا ۶۰ نفس در دقیقه (وقتی کودک گریه نمیکند)
- صداهای خرخر یا ناله هنگام تنفس
- نشستن با شانههای خمشده به جلو
- آبی یا خاکستری شدن رنگ پوست، ناخنها، لثه یا لبها
- آبی یا خاکستری شدن ناحیه اطراف چشمها
- بیحالی یا خستگی زیاد
- کمتحرکی یا شل شدن بدن
- باز شدن پرههای بینی هنگام تنفس
- بیمیلی به خوردن یا آشامیدن
- تحریکپذیری زیاد یا بیقراری
- مشکل در خوابیدن
Resources/منابع
Kelly MS, Sandora TJ. Community-acquired pneumonia. In: Kliegman RM, St. Geme JW, Blum NJ, Shah SS, Tasker RC, Wilson KM, eds. Nelson Textbook of Pediatrics. 21st ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2020:chap 428.
Shah SS, Bradley JS. Pediatric community-acquired pneumonia. In: Cherry JD, Harrison GJ, Kaplan SL, Steinbach WJ, Hotez PJ, eds. Feigin and Cherry’s Textbook of Pediatric Infectious Diseases. 8th ed. Philadelphia, PA: Elsevier; 2019:chap 22.
MedlinePlus: Public health information platform provided by the National Library of Medicine (NLM) and is part of the National Institutes of Health (NIH).
این مطلب با سردبیری دکتر اکبر نیکپژوه، متخصص پزشکی پیشگیری و اجتماعی، استاد دانشگاه علوم پزشکی برای استفاده در وبسایت بیمارستان تهیه شده است.
لطفاً به یاد داشته باشید که پزشکی و سلامت همواره دانشی رو به کمال است. ضمن استفاده از مطالب علمی این بسته آموزشی، توصیههای سلامتی و درمانی ویژه خودتان را از پزشکان معالجتان دریافت کنید.
سلب مسئولیت: مطالب ارائهشده صرفاً جهت اطلاعرسانی و افزایش آگاهی عمومی تهیه شده و جایگزین توصیهها و دستورات پزشکی فردی نبوده و لازم است در هر مورد از دستورات پزشک معالج پیروی کرد و با پزشک معالج مشورت نمود.
تندرستی و سلامتی کامل شما آرزوی ماست.
